Хаһыат — тэрийээччи, көҕүлээччи уонна сырдатааччы

«Үөһээ Бүлүү» хаһыат төрүттэммитэ 75 сыла

Бэлиэ түгэн

Ахсынньы ый 7 күнүгэр, Үөһээ Бүлүүгэ, Билгэ Хаан ый томороон тымныытыгар “Үөһээ Бүлүү” хаһыат төрүттэммитэ  75 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтээтилэр. Үөрүүлээх күҥҥэ хаһыат кэлэктиибин эҕэрдэлии ыраахтан-чугастан ытык-мааны хаһыат бэтэрээннэрэ, уопсастыбаннай корреспонденнар, селькордар, нэһилиэк баһылыктара,  оскуола иһинэн тэриллибит оҕо пресс-киинин уонна улуус араас тэрилтэлэрин салайааччылара, истиҥ  доҕотторо, сүгүрүйээччилэрэ ыалдьыттаатылар. Үөрүүлээх тэрээһин арыллыытыгар “Үөһээ Бүлүү” хаһыат кылаабынай редактора, Россия суруналыыстарын Сойууһун чилиэнэ Александр Тарасов дириҥ историялаах хаһыат күн бүгүҥҥэ диэри үлэтин туһунан сырдатта, ону таһынан өр кэмнэргэ үлэлээн ааспыт биир идэлээхтэригэр эҕэрдэ тыл бастыҥын тиэртэ.

Дьокуускай куораттан ытык-мааны ыалдьыттар – СӨ инновацияҕа, цифровой сайдыыга уонна инфокоммуникация технологияларыгар министиэристибэтин   көрдөрөр-иһитиннэрэр эйгэҕэ судаарыстыбаннай политика отделын кылаабынай специалиһа Светлана Миронова, Россия суруналыыстарын Сойууһун чилиэнэ, СӨ бэчээтин туйгуна, “Сахамедиа” ААУ “Улуусмедиа” сайтын кылаабынай редактора Полина Николаева, улуус баһылыгын бастакы солбуйааччы Люция Тойтонова хаһыакка үлэлээн ааспыт уонна үтүө суобастаахтык үлэлии-хамсыы сылдьар үлэһиттэргэ өйдөбүнньүк бэлэхтэри туттардылар. Маны сэргэ редакция үлэтин кэпсиир быыстапка тэрилиннэ.

Санатар буоллахха, 2017 с. сэтинньи ыйыгар “Саха сирэ” хаһыакка уһун кэм устата суруналыыстаабыт, Бүлүү улууһуттан төрүттээх Александр Тарасов “Үөһээ Бүлүү” хаһыат кылаабынай редакторынан анаммыта.

Историяттан

Хаһыат историятыттан быһа тардан суруйдахха, хаһыакка хас да көлүөнэ суруналыыстар айар маастарыстыбаларын чочуйан, дууһаларын ууран үлэлээн кэлбиттэрэ, хаһыат ааҕыллымтыа уонна кэрэхсэнэр буолуутугар сүдү кылааты киллэрбиттэрэ. Ол курдук өр сылларга айымньылаахтык үлэлээн, хаһыат историятыгар ааттара көмүс буукубанан суруллар суруналыыстар ортолоругар Семен Захаров, Филипп Суханов, Анна Алексеева, Василий Матахов, Иван Федотов, Егор Афанасьев, Николай Васильев, Софрон Тарасов, Виталий Попов, Алексей Козлов бааллар.

Редакция үлэһиттэрэ: “Хаһыат аҥар­дас аҕыйах ахсааннаах айар кэлэктиип күүһүнэн улуус киэҥ иэнин, олох бары эйгэтин тилэри хабан, сиһилии сырдатар кыаҕа суох”, — диэн билинэллэр. Ол курдук, кинилэргэ сыаната биллибэт улахан көмөнү “хаһыат актива” оҥорор диэн ыйаллар уонна хас нэһилиэк, тэрилтэ ахсын корпостар тэриллэн үлэлииллэринэн киэн тутталлар. Биллэн турар, кинилэр туох ураты сонун баарын, үлэ ситиһиитин, куоталаһыы хаамыытын, кыайыыларын, үлэ тэрээһинигэр саҥа саҕалааһыннары суругунан да, төлөпүөнүнэн да тута иһитиннэрэ тураллар эбит. Хаһыакка бэриниилээх көмөлөһөөччүлэринэн, бэйэлэрин үтүө баҕаларынан ылыммыт эбээһинэстэрин толорон үлэлээн-хамсаан кэлбит дьонунан бэлиэтэнэллэр:  Нам нэһилиэгэр  — Василий Ильин, Мария Иванова, Клара Кардашевская, Василий Петров, Люция Егорова, Ороһуга — Иван Докторов, Конон Корякин, Прокопий Лебедкин, Тамалакааҥҥа — Дмитрий Николаев, Макар Иванов, Харбалаахха – Руслан Кривошапкин, Анисим Васильев, Кэнтиккэ – Тимофей Николаев, Михаил Намын,  Клара Алексеева, Өргүөккэ — Иван Васильев, Михаил Иванов, Туобуйаҕа – Иван Сидоров, Василий Яковлев, Хороҕо – Юрий Самсонов, Николай Струкин, Николай Павлов, Оҥхойго – Василий Евдокимов, Василий Егоров, Мэйиккэ – Василий Кухотов, Боотулууга — Иван Багынанов, Прокопий Прокопьев, Мария Золотарева, Алексей Николаев, Далырга – Николай Алексеев, Дмитрий Донской, Василий Сабаров, Варвара Лукина, Маҥааска – Иван Иванов, Афанасий Семенов, Дүллүкүгэ – Мария, Розалия Алексеевна Лаппаровалар, Василий Ан, оттон оройуон иһинэн — Докторов, Родион Ильин, Адам Данилов, Петр Прокопьев, Петр Гольдеров, хаартысканан дьүһүйүүгэ — Иван Ласточкин, Мария Иванова.

Оттон билигин үлэлии сылдьар уопсастыбаннай корреспонденнарынан сытыы бөрүөлээх Иван Чыычаахап, Константин Мандаров, Миитэрэй Баппаҕай, Георгий Степанов, Алексей Николаев, Варвара Лукина, Люция Егорова, Надежда Тойтонова, Николай Корякин, Валерий Васильев – Муттуххай, Николай Семенов — Морду, Владимир Федоров уһулуччу чорбойоллор.

Билиҥҥитэ

Хаһыат сүрүн сыала-соруга уларыйбат уонна халбаҥнаабат: норуоту сомоҕолоон, биир өйгө-санааҕа түмэр, айар-тутар үлэҕэ көҕүлүүр,  саҥаны-бастыҥы олохтуур, култуура, наука ситиһиилэрин пропагандалыыр, норуот олоҕун-дьаһаҕын сырдатар.  “Үөһээ Бүлүү” автономнай тэрилтэ билигин 10 үлэһиттээх дьоҕус тэрилтэ эрээри, үлэтэ-хамнаһа киэҥ.  2010 сыллаахха сыаналаах офсетнай бэчээттиир массыынаны атыылаһар туһуттан норуот хамсааһынын тэрийэн, телевидение, араадьыйа нөҥүө аһаҕас марафон тэрийбиттэрэ көдьүүстээх буолбута. Улуус үрдүнэн барыта 34 тэрилтэ уонна биирдиилээн дьон бэйэлэрин баҕаларынан сэмэй көмөлөрүн киллэрэн 362 тыһ. солк. хомуллубут, маны сэргэ тэрилтэ эбии 138 тыһ. солк. үбүлээн уонна СӨ Бэчээтин департамена 1 мөл. солк. кыттыһан сыаналаах омук массыынатын атыылаһан, саҥалыы форматтаах хаһыат бэчээттэнэн тахсан ааҕааччыларга  тиэрдиллэр. Редакция састааба эдэр, үгүстэрэ анал үөрэхтээх суруналыыстар уонна полиграфистар, умнуллубут үгэстэри хаттаан сөргүтэргэ, билиҥҥи кэм уратыларын учуоттаан, хаһыаты уларыта тутарга дьулуурдара улахан. Улуус хаһыата саҥалыы тыыннанан, билигин нэдиэлэҕэ биирдэ халыҥ нүөмэринэн тахсар.

* * *

Билигин ситиһиилээхтик үлэлии-хамсыы сылдьар кэлэктиипкэ, итиэннэ хаһыаттан силистэнэн-мутуктанан тахсыбыт эдэр көлүөнэ суруналыыстарга, биир идэлээхтэрбитигэр сытыы бөрүөҕүт сыппаабатыгар баҕарабыт, суруйар суолгут тобуллан, айар аартыккыт арыллан иһиэхтин!  Элбэх махталлаах ааҕааччылары!

Василий ПРОКОПЬЕВ.

Дьокуускай — Үөһээ Бүлүү.