Тимир суол үөрэхтээх дьоҥҥо наадыйар

Ыалдьыттар “Саха сирин тимир суоллара” Акционернай хампаанньа бэрэстэбиитэллэрэ – генеральнай директоры солбуйааччы Анатолий Щербак уонна кадрдары бэлэмнээһиҥҥэ инженер Надежда Иванова кыттыыларынан Тырааныспар техникумугар 1-кы уонна 3-с куурус устудьуоннарын, преподавателлэри кытта көрүстүлэр.
Көрсүһүүгэ сүнньүнэн идэҕэ туһаайыы үлэтэ уонна идэлээх үөрэхтээһин эйгэтигэр бииргэ үлэлээһин, университет уонна тырааныспар техникумун икки ардыларыгар дуогабарга сөп түбэһиннэрэн научнай-педагогическай кадрдары бэлэмнээһин дьүүллэһилиннилэр.
ДВГУПС бэрэстэбиитэллэрэ бэйэлэрин университеттарын, ханнык исписэлиистэри бэлэмнииллэрин, үөрэх базатын, уопсайдар, спордунан, айар үлэнэн дьарыктанар кыах баарын туһунан сиһилии кэпсээтилэр.
ДВГУПС ректора Юрий Давыдов манна бастаан сылдьыахтарыттан ылата техникум улаханнык уларыйбытын, сайдарын, преподавателлэр маастарыстыбалара уонна устудьуоннар билиилэрин-көрүүлэрин таһыма үрдээн иһэрин бэлиэтээтэ.

«Балтараа ыйынан “Тепловоз бастыҥ машиниһа” тимир суол идэтигэр Норуоттар икки ардыларынааҕы маастарыстыба куонкуруһа ыытыллыаҕа. Ити “Саха сирин тимир суолларын” көҕүлээһинин, квалификациялаах кадрдар баалларын билинии буолар”, — диэтэ Юрий Давыдов.
Кини преподавателлэри бэйэлэрин маастарыстыбаларын тупсара туралларыгар, устудьуоннары научнай үлэҕэ тардалларыгар ыҥырда. ДВГУПС ректора үөрэтиллэр боппуруос элбэҕин бэлиэтээтэ. Холобур, тырааныспар салааларыттан биир сүрүннэрэ – тимир суол тырааныспара туруорар боппуруостара үгүстэр. Биир сытыы боппуруоһунан ирбэт тоҥ проблемата буолар. Бу салааҕа научнай үлэнэн дьарыктанарга күүһү-уоҕу ууруохха сөптөөх маннык сир аан дойдуга ханна да суох. Маннык сир-уот усулуобуйаларыгар айаны, -50 кыраадыс тымныыга локомотивтар үлэлэрин тэрийии боппуруостара бааллар. Онон преподавателлэр маастарыстыбаларын тупсарыы – техникум сайдар суола.

“Саха сирин тимир суоллара” АК генеральнай директорын кадрга, социальнай боппуруостарга уонна куттал суох буолуутугар солбуйааччыта Анатолий Щербак эдэр специалистар бырааптарын уонна эбээһинэстэрин, чэпчэтиилэр уонна мэктиэлэр, үлэ усулуобуйаларын туһунан кэпсээтэ, устудьуоннар ыйытыыларыгар хоруйдаата. Хампаанньа оробуочай кадрдарынан уонна билиилээх-көрүүлээх орто сүһүөх исписэлиистэринэн хааччыйыыга Аллараа Бэстээхтээҕи Тырааныспар техникумугар улахан эрэлин сүктэрэр. Томмот – Аллараа Бэстээх тимир суол учаастага быстах кэмҥэ үлэҕэ киирбитинэн, поезтар бастайааннай сырыыларын аһыы саҕаланыаҕын учуоттаатахха, тимир суол исписэлиистэригэр наадыйыы улаатыаҕа.
Майа сэлиэнньэтигэр Суолунан сибээстэһии университетын уонна “Саха сирин тимир суоллара” хампаанньа бэрэстэбиитэллэрэ Майа уонна чугастааҕы сэлиэнньэлэр оскуолаларын онус кылааһын үөрэнээччилэрин кытта көрүстүлэр. Бу тэрээ­һин сүрүн сыала – оскуоланы бүтэриэхтээх оҕолору хампаанньаҕа ирдэнэр идэни талыыларыгар туһаайыы. Онон хампаанньа уонна техникум бэрэстэбиитэллэрэ оҕолорго тимир суол идэтин, хампаанньаҕа үлэ уратыларын уонна кэскилин кэпсээтилэр, Уһук Илиҥҥи суолунан сибэээстэһии судаарыстыбаннай университетыгар анал миэстэлэргэ ылыы усулуобуйаларын уонна быраабылаларын билиһиннэрдилэр.

Ыспыраапка

СӨ тимир суолун тырааныспарыгар анаан үрдүк, орто уонна алын сүһүөх үөрэхтээх идэтийбит исписэлиистэри бэлэмнээһин 1994 сылга саҕаламмыта. Өрөспүүбүлүкэ бырабыыталыстыбата “Беркакит – Томмот – Дьокуускай” тимир суолу тутууга уонна үлэлэтиигэ кадрдары хааччыйыы уонна бэлэмнээһин туһунан” 137 №-дээх Уурааҕы ылыммыта.
Салгыы 2002 сылга “Саха сирин тимир суоллара” АК ААУо кадры кытта үлэ туһунан” СӨ Бырабыыталыстыбатын 287 №-дээх Уурааҕа тахсыбыта. Ити уураахтары олоххо киллэриигэ СӨ Тырааныспарга уонна суол хаһаайыстыбатыгар, Идэлээх үөрэхтээһиҥҥэ, кадрдары бэлэмнээһиҥҥэ уонна аттаран туруорууга министиэристибэлэрэ, “Саха сирин тимир суоллара” АК” ААУо кыттыһан үлэлииллэр.
1994 сылга тимир суол идэлэригэр үөрэтэр 2 кырдьаҕас үөрэх кы­һаларын: суолунан сибээс­тэһии Уһук Илиҥҥи (Ха­баровскай к.) уонна Сибиирдээҕи (Новосибирскай) судаарыстыбаннай университеттарын кытта генеральнай дуогабардарга илии баттаммыта. Хас биирдии үрдүк үөрэх тэрилтэтин кытта сыллата исписэлиистэри бэлэмниир туһунан дуогабардарга илии баттанар. Онно үөрэх тэрилтэлэригэр ылыыны, үөрэх процеһын, социальнай-олох-дьа­һах усулуобуйаларын үөс­кэтиини уо.д.а. кытта сибээстээх боппуруостар сиһилии быһаарыллаллар.