«Туллук» – оҕо таҥаһын сахалыы брендэ

Эдэр ийэлэр оҕо таҥаһын бырамыысыланнай хабааннаах тигэр былааннаахтар

Харса  суох  хардыы

Оҕо таҥаһын биһиги өрөспүү­бүлүкэбитигэр тикпиттэрэ диэн суоҕа. Уонча сыл анараа өттүгэр оҕо таҥаһын атыылыыр да маҕаһыын аҕыйах этэ. Оттон конвейерынан тигии — Саха сиригэр аан бастакы хардыы.

Анна Махарова, Надежда Мекумянова уонна Анна Седалищева диэн эдэр ийэлэри кытта сирэй көрсөн, атах тэпсэн олорон сиһилии кэпсэттим. Кыргыттар олус сэргэх, ис киирбэх дьон буолан биэрдилэр. Идеяларын, бородууксуйаларын туһунан олус истиҥник, сиһилии кэпсээтилэр.

Хайдах  саҕаламмытай?

Анна Махарова: «Устудьуоннуур сылларбытыттан саҕалаан, Надялыын өрүү бииргэ үлэлэһэбит. Бэйэбит таҥас дизайнын толкуйдаан, тигэн, араас куонкурустарга сылдьан, хотунан-соҕуруунан араас сири кэрийдибит. Муода, кэрэ эйгэтэ киһини абылыыр, угуйар адьынаттаах. Ол да буоллар киһи куруук көтө-дайа сылдьыбат. Олохпутун оҥостор санааттан арыый боростуой үлэни булан, онтон утуу-субуу ыал буолан, оҕолонон декреккэ баран хаалбыппыт. Дьиэҕэ олорор дьахтар бэйэтин ис кыаҕын, айар дьоҕурун арыйар диэн сөпкө этэллэр. Надя көрүөхтэн эриэккэс торт астаан, атыылаан, дьон-сэргэ махталын элбэхтэ ылбыта. Мин буоллаҕына, кыыспар таҥас тигэн саҕалаабытым. Итинтэн сиэттэрэн идэбинэн үлэлээтэхпинэ табыллыыһы диэн санаа улам үүйэ-хаайа тутар буолбута. Үлэбиттэн уурайан, дизайнер-фрилансер суолунан барбытым. Онтон ыла таҥас тигэр дизайн-студия быһыытынан үлэлээтибит. Биирдиилээн таҥас тигии диэн олус элбэх сыраны эрэйэр. Хас биирдии килийиэн хаппырыыһа, бырыынчыга эн үлэҥ сыратыгар эппиэттэспэт. Маны таһынан куораппыт кыра, конкуренция улахан, иистэнэр киһи олус элбэх. Мантан инньэ салгыы сайдар наадатын торумнаан көрбүппүт”.

Анна Седалищева: “Биирдиилээн таҥас тиктэрии манна сыанаҕа турбат. Маҕаһыыннааҕар чэпчэки сыанаҕа тиктэриэххэ сөп диэн өйдөбүл баар. Бу, дьиҥэр, төрдүттэн сыыһа. Тас дойдуларга тус тиктэрэн таҥнар дьон элита ахсааныгар киирсэр”.

Анна Махарова: “Бэйэ дьыалатын тэринэн, оҥорон таһаарыыны сайыннарыы – биир улахан баҕа санаам. Ханнык баҕарар үлэҕи (сакааһынан) тигэр кыахтаах улахан хас да хайысханан үлэлиир сыах тэрийэн үлэлэтэр буоллар диэн өрүү толкуйдуурум. Саха сиригэр эрэ буолбакка, бүтүн Арассыыйа да үрдүнэн чэпчэки бырамыысыланнас кэхтэн турара баар суол.

Былырыын Инновационнай менеджмент үрдүкү оскуолатын иһинэн «Хотугу акселератор» диэн платформаҕа бэйэ бизнеһин тэрийии бары ымпыгар-чымпыгар үөрэннибит. Ол курдук, бизнес-былаан суруйуута, маркетинг, бэйэ дьыалатын саҥа саҕалааччылар кылгас кэм иһигэр уопуттаах бизнесмен көмөтүнэн бэйэ оҥорон таһаарар табаарын батарыыга, өйөбүлүнэн туһанарга инвестицияны тардарга олус үчүгэй базаны ыллыбыт. Онтон салгыы Кореяҕа баран эмиэ үөрэннибит. Улахан сыах, фабрика тэрийэн үлэлэтэр, биллэн турар, үгүс күчүмэҕэйдээх, элбэх үбүлээһини эрэйэр. Итиэннэ маннык сыах бэйэтин ороскуотун сабынар кэмэ уһун.
Сыта-тура толкуйдаан баран, бэйэбит бренд оҥорорго туруннубут. Конвейерынан тигии биһиэхэ улаханнык сайда илик, ону ааһан, улахан сыахтааҕар ороскуота биллэ кыра. Өскөтүн биирдиилээн таҥас тигиитинэн элбэх киһи дьарыктанар, ательелаах эбит буоллаҕына, кууһунан тиктэххэ табаар сыаната биллэ чэпчиир.
Быйыл саас Москваҕа таҥас быыстапкатыгар сылдьан, үөрэтэн, этэргэ дылы, тутан-хабан көрдүбүт-иһиттибит. Миэстэтигэр атыылааччы дьону, тэрилтэни кытта билсистибит, наадалаах матырыйаалы, фурнитураны атыылаһан Дьокуускайга илдьэ кэллибит. Дьэ, мантан ыла үлэбит саҕаланна”.

Тоҕо ТУЛЛУК?

Анна Седалищева: «Туллук диэн кыра чыычаах. Туллук сахаларга оҕо сааһы кытта быһаччы ситимнээх. «Туллук-туллук доҕоттор”, “туллукчаан” диэн оҕо айымньытыгар, тэрилтэлэригэр куруук туттуллар. Итиэннэ туллук – хоту сир чыычааҕа. Онон биһиги Арктикаҕа, Хоту сиргэ олорор регион буоларбыт быһыытынан бу көтөрү үчүгэйдик билэбит. Туллукпут хотугулуу-илин туһаайыынан көтөн иһэр. Бу эмиэ мээнэҕэ буолбатах (күлэр)”.

Анна Махарова: “Логотиппытын английскай тылынан бэчээттэттибит. Бу оруннаах. Атыыбытын киэҥ эйгэҕэ таһаарар былааннаахпыт. Ол эбэтэр биллэр интернет-маҕаһыыннар нөҥүө Арассыыйаҕа уонна тас дойдуга атыылыыр сорук турар. Аны туран, бу тылы араас омук тылыгар дьүөрэ тутан көрдүм. Холобурдаатахха, дьоппуон массыыналарын атыыга таһааралларыгар атын омук тылыгар араас куһаҕан суолталанан тахсыбыт түбэлтэлэрэ баар буолаллар. Оннук түгэҥҥэ бу туллук диэн тыл ханна да хатыламмат эбит.

Логотиппытыгар туллукпут омоонугар 3 дөлүһүөн сэбирдэҕэ таайтарыллан көстөр. Бу эмиэ суолталаах. Саха оһуоругар-мандарыгар бу оҕо харысхалын ойуута буолар.

Роспатеҥҥа регистрацияҕа биэрбиппит. Сыл кэриҥинэн, холобур, United Colors of Benetton, Sela уо.д.а. курдук табаарбыт знага баар буолар диэн үөрүүбүт үгүс”.

Бородууксуйа туһунан кэпсээтэххэ

Анна Махарова: “Биһиги бородууксуйабыт 3–6, 7 саастаах оҕоҕо аналлаах. Ол аата оҕо оскуолаҕа киириэн иннинээҕи, оҕо саадын кэминээҕи саас. Таҥаспыт сүрүн концепцията оҕо таҥаһа – оонньуур тэҥэ диэн. Ол аата таҥас оҕону сайыннарар аналлаах. Ол курдук, ханнык эмэ кыыл, чыычаах, уобараһыгар киирэн оҕо тулалыыр эйгэни билэргэ-көрөргө дьулуһар. Оҕо-оҕо тус-туспа эйгэлээх. Онно сөп түбэһиннэрэн ассортимены кэҥэтэр, саҥа сүүрээннэри киллэрэр баҕалаахпыт. Сорох оҕо кыбыстанньаҥ буолар. Онон ураты таҥаһы кэттэҕинэ, кини бэйэтин атын хараҕынан көрөр, оонньууга түргэнник киирэр, бэйэтигэр эрэлэ улаатар. Биһиги таҥаспыт олох атын истииллээх, ураты дизайыннаах, оҕо аймах үөрүүтүн үксэтэргэ туһуламмыт диэтэхпинэ сыыспаппын. Биһиги бары ийэлэрбит. Онон бэйэбит оҕолорбутугар бэрэбиэркэлээн, туга-ханныга итэҕэһин, туох наадатын чопчу билэн бу таҥаһы киэҥ эйгэҕэ таһаарарга соруннубут”.

Надежда Мекумянова: “Бастаан утаа сылаас комбинезонтан саҕалыыбыт. Быраабыла быһыытынан, төрөппүт оҕотун чараас таҥаһын таһынан флисовай истээх таҥаһы кэтэрдэр. Онтон дьэ тас таҥас кэлэр. Биһиги комбинезоммут тыйыс усулуобуйабытыгар саамай сөптөөх гына тигиллэр. Холобур, 50 кыраадыска үллэ таҥыннаран баран, итии, кураанах салгыннаах дьиэҕэ киирдэҕинэ, оҕо тиритэр-хорутар. Маны учуоттаан, тыынар, үрдүк хаачыстыбалаах матырыйаалы таллыбыт”.

Анна Седалищева: «Би­лиҥҥи үйэ дьон уратытын көрдөрө сатыыр кэмэ. Соцситим муҥутаан сайдан турар. Дьон үчүгэйдик таҥнар-симэнэр, бэйэтин көрүнэр буолла. Биһиги бородууксуйабыт онно сөп түбэһиннэрэн эмиэ сайдар. Ол эрээри таҥаспыт барыта стилизованнай буолбат. Көннөрү күннээҕи таҥаһы эмиэ тигэбит. Кылаабынайа, хаачыстыбатын мэктиэлиибит”.

Саха сирин саҥа брендэ «ТУЛЛУК» ханна атыыланар? Атын кэлии табаартан сыаната төһө араастаһыай?

Надежда Мекумянова: “Би­һиги маҕаһыын арыйбаппыт. Маҕа­һыыннаахпыт буоллар, биллэн турар, үчүгэй бөҕө буоллаҕа дии. Ол гынан баран маҕаһыын элбэх үбүлээһини эрэйэр. Бастаан утаа интернет-маҕаһыыннар уонна соцситим нөҥүө эргитэр былааннаахпыт. Ол иһин сертификацияны аастыбыт. Сертификацияны хас биирдии таҥас ааһар. Хантан атыыласпыккын, докумуонун сиһилии көрөллөр. Оҕо сааһыттан уонна таҥас эккэ төһө чугас сытарыттан тутулуктанан ирдэбил кытаанах. Сыанатын туһунан этэр буоллахха, хас биирдии бородууксуйа сыаната аан дойдуга ылыныллыбыт стандартка олоҕуран быһыллар. Мин санаабар, биһиги матырыйаалбыт хаачыстыбатын, үлэбитин сыратын аахтахха, билигин Дьокуускайга баар LC Waikiki диэн оҕо таҥаһын маҕаһыынын сыанатын кытта тэҥ сыһа буолара буолуо. Син биир кыргызтар, кытайдар таҥастарыттан ботуччу – ол саарбахтаммат, ол эрээри халлааҥҥа харбаһар ыарахан сыана буолбат”.

Кыргыттар чахчы ылсан, күүстээхтик үлэлииргэ туруммуттара тута харахха быраҕыллар. «ТУЛЛУК» таҥастар эскизтэрин ылан көрдүм. Куобахчаан, эһэ миискэ, чыычаах оҕолоро уо.д.а. персонажтар таҥаска кубулуйдахтарына, чахчы эриэккэс буолсу. Киһи эрэ манньыйыах, оҕолуу сэргэх оҥоһуктар күн сирин көрүүһүктэр диэн олус хайгыы санаатым.

Бастакы 300-чэ бородууксуйа сотору кэминэн, быһа холоон, кэлэр ыйга атыыга тахсар диэн үөрүүлэрин үллэстэллэр. Туох баар матырыйаалларын, фурнитураны, этикетканы – барытын атыылаһан, аҕалтаран, бэлэмнээн олороллор эбит. Этикетканы бу илиибэр тутан олорон маннык Саха сиригэр оҥоһуллубут таҥаһы харахпар ойуулаан көрдүм.

Баҕа  уонна  сүрэх баар  буоллаҕына – барыта  сатанар

Анна Махарова: “Биллэн турар, биһиги бу саҕалааһыммытын кириитикэлиир дьон үгүс. Глория Джинс уо.д.а. чэпчэки сыаналаах оҕо таҥаһын маҕаһыына дэлэй. Конкуренциятын кыайыаххыт суоҕа дииллэр. Хаһан баҕарар кыайаргынааҕар үрдүк сыалы туруор диэн мээнэҕэ эппэттэр. Онон төһө да уустук кэмҥэ, уустук усулуобуйаҕа үлэлииргэ сананнарбыт, санаабыт бөҕөх. Атыылаһааччы бэйэтэ көрөн, хаачыстыбатын, уратытын таба көрүө диэн эрэллээхпит.

Арай биһиги идеябытын сайыннарар сөптөөх үбүлээһин, көмө көрүллэрэ буоллар, өссө күүскэ туруктаахтык ылсан үлэлиэх эбиппит. Салгыы сайдан, саҥа үлэ миэстэтин таһаарыыга эмиэ үлэлэһэбит. Ол курдук, бу күннэргэ иистэнньэҥнэри көрдүү сылдьабыт. Үлэлиэн баҕалаах дьон олус элбэх эбит. 50-тан тахса киһи ыйыталаһа сырытта, сирэй көрсөн кэпсэтии барда. Уопсайынан, саха кэрэни олус таба көрөр. Сатабыла, дьоҕура муҥура суох. Дэлэҕэ да биһиги модельердарбыт, уустарбыт үлэлэрэ аан дойдуга киэҥ биһирэбили ылыан ылаллар.

Олус элбэх литератураны аахтыбыт, элбэх сиргэ сырыттыбыт. Билиибитин-көрүүбүтүн күнтэн-күн хаҥата сатыыбыт. Ол да буоллар билбэппит олус элбэх. Онно көмөлөһөр баҕалаах, санаатын үллэстэр дьоҥҥо олус наадыйабыт”.

Сайдар кэммит  кэллэ

Өрөспүүбүлүкэ ыччакка туһуламмыт үгүс сокуоннардаах. Талааннаах ыччаты иитии, дьоҕурдаах, олоххо саҥалыы көрүүлээх дьон куруук инники күөҥҥэ турар. Маны таһынан бүтүн дойду үрдүнэн  бэдэрээлинэй таһымҥа таҥас дизайнердарын өйүүр саҥа хамсааһыннар тахсан иһэллэр. “Муода тула элбэх харчы хамсыыр. Бу аҥардас таҥас-сап эрэ буолбатах. Истиил, косметика, парикмахер, визажист, фотограф, маркетолог уо.д.а. идэлээх дьон бу кэрэ эйгэтин тула эргийэ сылдьаллар. Муода – хамсатар күүс диэн дэлэҕэ этиэхтэрэ дуо, – диэн Анна Махарова сэһэргиир. – Билигин аан дойдуга идея тиийбэт буолан иһэр дииллэр. Арҕаа дойдулар урукку 60-80-с сс. муоданы сөргүтэн эрэллэр. Оттон Арассыыйа өр кэмҥэ сабыылаах судаарыстыба буолан олорбута. Онон Арассыыйаҕа болҕомтолорун хатыыллара баар суол. Олох ураты араас култуура биһиги дойдубутугар сыттаҕа. Онон бу эйгэҕэ биһиги эмиэ көхтөөхтүк киирэрбит ирдэнэр. Саха таҥаһа, ураты култуурата киэҥ биһирэбили ол иһин ылар».

Былаан  киэҥ

Анна Махарова: “Биһиги сайдар түгэммитигэр туспа сирдээх, онно анал үлэһиттэри наймылаһан күүстээхтик үлэлиир былааннаахпыт. Үлэһиттэрбитин үчүгэй хамнастаан, сахаларга маннык үчүгэй хаачыстыбалаах табаары оҥороллор эбит ээ дэттэрэр гына туруннубут. Бэйэбит өрөспүүбүлүкэбитигэр бэйэбит тикпит таҥаспытын кэтэр буолуохпут диэн эрэлбит улахан”.

Салгыы «ТУЛЛУК» бренд оҕо таҥаһыттан ураты дьахтар таҥаһын, тас таҥаһы, итиэннэ биһиги усулуобуйабытыгар сөп түбэһэр спортивнай, актыыбынай сынньалаҥҥа аналлаах таҥаһы тигэр былааннаах.