Уокурук олохтоохторо тугу туруорсалларый?

Ил Түмэн мандаакка уонна регламеҥҥа хамыыһыйатын салайааччыта Марфа Филиппова олунньу 6-13 күннэригэр улуустарга үлэлиир кэмигэр Саха сирин парламенын ааспыт сыллааҕы үлэтин сырдатта, кэккэ тэрээһиннэргэ кыттыыны ылла.
Үөһээ Бүлүү улууһун биир саамай ыраах сытар сэлиэнньэтигэр – Сургуулукка суоллара суох. Саас сырыы тохтоон, чугастааҕы Боотулуга диэри олохтоохтор сатыы тиийэллэр. Депутат ити кыһалҕаны билэр, ону ааһан, кини суол бырайыага судаарыстыбаннай экспертизаны ааһарыгар көмөлөспүтэ. Бүгүҥҥү күннэ ити экспертизаны саҥалыы барыахха наада, онуоха анаан 30 мөл. солк. ирдэнэр. Бу боппуруоска өрөспүүбүлүкэ тырааныспарга уонна суол хаһаайыстыбатыгар министиэристибэтин кытта үлэлэһиэхтэрэ.
Нам нэһилиэгэр депутат икки сыллааҕыта “Сахам сирэ ХХI үйэҕэ” үтүө дьыала хамсааһынын чэрчитинэн дьиэтэ тутуллубут «Сиибиктэ» оҕо саадын кэлэктиибин кытта көрүстэ. Үлэһиттэр спорт саалатын уонна оҕо былаһааккатын тутар туһунан баҕалаахтарын эттилэр. Ону сэргэ оҕо саадыгар сылдьар элбэх оҕолоох ыалларга чэпчэтии боппуруоһа көтөҕүлүннэ. Ити боппуруостары муниципальнай таһымҥа быһаарарга сүбэлэстилэр. Маны таһынан, олунньу бүтүүтэ Нам сэлиэнньэтигэр 320 миэстэлээх саҥа оскуола аһыллаары турар. Үөрэх тэрилтэтин кэлэктиибэ ити үөрүүлээх түгэҥҥэ бэлэмнэнэ сылдьалларын кэпсээтилэр.
Марфа Филиппова салгыы Үөдүгэй нэһилиэгин Андреевскай сэлиэнньэтиттэн 27 км тэйиччи баар Кудуга сырытта. Бу сэлиэнньэҕэ 50-ча киһи олорор. Төһө да улахана суоҕун иһин, манна оскуола-саад, библиотека үлэлииллэр. Олохтоохтору кытта көрсүһүүгэ ас-үөл маҕаһыынын аһыы уонна суотабай сибээһи киллэрии боппуруостара таарылыннылар. Өр сылларга фельдшеринэн үлэлээбит Дария Корякина депутакка суолу тутууга кыһалҕа баарын, суотабай сибээс киириитэ нэһилиэнньэлээх пуун сайдыытыгар тирэх буолуоҕун, оччоҕо ыччат сэлиэнньэҕэ тардыһыаҕын туһунан эттэ. Биэс оҕо ийэтэ Елена Федорова оҕолоро улааппыт элбэх оҕолоох дьиэ кэргэттэри олорор усулуобуйаларын тупсарыыга өрөспүүбүлүкэтээҕи бырагырааматтан таһаарбаттарыгар баҕа санаалааҕын иһитиннэрдэ. Кини этэринэн, уочарат бытааннык сыҕарыйар, ол иһин үгүстэр көмө ылбакка хаалаллар.
Марфа Филиппова бородуукта маҕаһыынын боппуруоһа муниципалитет таһымыгар быһаарыллыахтааҕын бэлиэтээ­тэ. Сибээскэ уонна иһитиннэрэр технологияларга министиэристибэни кытта суотабай сибээһи киллэрии боппуруоһа кэпсэтиигэ турбут. Нэһилиэк баһылыга боппуруоһу көрүүгэ анаан быһаарыы сурук бэлэмниэхтээх. Атын боппуруостар депутат хонтуруолугар ылыллыахтара.
Тамалакаан нэһилиэгин баһылыга Петр Иванов кинилэргэ сүрүн боппуруоһунан оскуола саҥа дьиэтин тутуу буоларын кэпсээтэ. Марфа Филиппова ити тутуу 2022 сылга былааннаммытын иһитиннэрдэ. Тамалакаан сэлиэнньэтигэр норуот депутата нэһилиэк бочуоттаах олохтооҕо Анастасия Николаеваны үбүлүөйүнэн эҕэрдэлээтэ. Сэттэ оҕо ийэтэ 85 сааһын туолла. Кини оҕолорун ортотугар учуонайдар, учууталлар, суруналыыстар бааллар, ийэлэрин бэйэлэригэр ыҥыраллар да, кини сөбүлэспэт эбит. Марфа Семеновна Анастасия Николаева төрөөбүт түөлбэтигэр таптала, бэриниилээҕэ эдэр көлүөнэҕэ холобур буоларын бэлиэтээтэ.
Үөһээ Бүлүү улууһугар норуот депутата хас да үөрүүлээх түгэҥҥэ кыттыыны ылла. Ол курдук, олунньу 10 күнүгэр оройуоннааҕы Культура дьиэтин саҥа дьиэтэ аһылынна. Бу түгэн нэһилиэк дьаһалтата тэриллибитэ 83 сылыгар ананна. Олунньу 12 күнүгэр Харбалаахха уһулуччулаах судаарыстыбаннай уонна политическай деятель Исидор Барахов төрөөбүтэ 120 сылыгар сөп түбэһиннэрэн, кини пааматынньыгар сибэккини ууруу сиэрэ-туома буолан ааста. Ити бэлиэ түгэҥҥэ анаан “Биһиги – өрөспүүбүлүкэни төрүттээччилэр удьуордарабыт” диэн ааттаах “төгүрүк остуол” тэрилиннэ. Манна Үөһээ Бүлүү, Нам, Ньурба, Таатта улуустарыттан ыччат кытынна. Саха норуотун улуу уолун биир дойдулаахтарын иннигэр тыл этэригэр, Марфа Филиппова дьахтар аймаҕы өйөөһүҥҥэ Исидор Никифорович суолталаах оруолу ылбытын бэлиэтээтэ. «Саха сирин автономията атаҕар тура сатыыр кэмигэр Исидор Барахов өрөспүүбүлүкэ уопсастыбаннай-политическай олоҕор кыттар дьахталларга харыстабыллаахтык сыһыаннаһарга ыҥырара. Саха дьадаҥы бааһынай дьахталларын ортотугар үлэлиир кэмҥэ кини “үйэлэр тухары туох да быраап диэни билбэтэх, муҥкук уонна былыргылыы өй-санаа иҥмит” дьонун балаһыанньатын учуоттуурга” сүбэлээбитэ итиэннэ “кинилэргэ ураты сэрэнэн уонна табан сыһыаннаһарга” көрдөспүтэ. Ити курдук кини дьахталларга сыһыаннаан ураты муударай уонна болҕомтолоох киһи этэ”, — диэн бэлиэтээтэ депутат.
Маны сэргэ Марфа Филиппова Үөһээ Бүлүү 2 №-дээх орто оскуолатыгар Марк Трофимович Егоров төрөөбүтэ 90 сылынан сибээстээн ыытыллыбыт үөрүүлээх линейкаҕа кытынна. Үөрэх тэрилтэтэ уопсастыбаннай уонна политическай деятель аатын сүгэр.
Депутат салгыы Горнай улууһугар үлэлээтэ. Марфа Филиппова Орто Сурт сэлиэнньэтигэр олохтоохтору кытта көрүстэ. Бу нэһилиэккэ олорор дьоҥҥо кэтэһиилээх уонна үөрүүлээх түгэнинэн 90 миэстэлээх саҥа оскуоланы тутуу буолла. Олохтоох дьоҥҥо спортивнай саала тутуутугар эмиэ үп көстүбүт. Оттон дьиэ-уот коммунальнай хаһаайыстыбатын боппуруостарыгар кыһалҕалар бааллар – сайыҥҥы уу турбата мэлдьи алдьана турар, ону сэргэ анал техника өрөмүөнүгэр уонна атыылаһыыга үбүлээһин суох. Көрсүһүү түмүгэр олохтоохтор оскуола тутуутугар көмөтүн иһин норуот депутатыгар сүүнэ махталы биллэрдилэр.

Ил Түмэн пресс-сулууспатын матырыйаалынан
Елена БАИШЕВА бэлэмнээтэ.