Дьиҥнээх үүт састааба хайдаҕый?

Мантан инньэ үүт бородуукталарын хаатыгар туох эбииликтээхтэрин ыйаллара ирдэнэр

От ыйын 15 күнүттэн “Үүт уонна үүт бородууксуйата куттала суох буолуутун туһунан” Таможеннай сойуус техническэй регламеныгар көннөрүүлэр күүстэригэр киирдилэр. Ол быһыытынан, туһааннаах табаардар хааларыгар оҥорон таһаарыы кэмигэр ханнык эттиктэри буккуйбуттарын туһунан иһитиннэрии баар буолуохтаах. Ити түмүгэр туһанааччылар, биһиги, сыаны-арыыны солбуйааччылары кытта холбоммут үүт эбииликтээх бородуукталартан дьиҥнээх үүтү араарар кыахтаныахпыт дуо?

Кыларыйар кырдьыгы кэпсиэхтэрэ дуо?

Мантан инньэ «Үүт сыатын солбуйааччыны кытта үүттээх бородууксуйа» диэн үүт сыата 50 бырыһыантан элбэҕэ суох састааптаах табаары ааттыахтара. Ити туһунан Роспотребнадзор “Парламент хаһыатыгар” иһитиннэрдэ. Оччоҕуна хаатыгар “Растительнай арыылаах” диэн үчүгэйдик көстөр сурук баар буолуохтаах.  Ити саҥа ирдэбиллэр үс бородууктаҕа эрэ тарҕамматтар, олор нууччалыы ааттара манныктар: “сливочно-растительный спред”, “сливочно-растительная топлёная смесь” уонна “мороженое с заменителем молочного жира”.

Уларыйыылар номнуо үлэ­лиил­лэрин үрдүнэн, быы­һык кэм көрүлүннэ. Оҥорон таһаарааччылар бородууксуйалара сөп түбэһэрин сыаналааһын туһунан номнуо бэриллибит докумуоннаах буоллахтарына, өссө 180 күн устатыгар үүт бородуукталарын оҥорон таһаараллара көҥүллэнэр.

Техническэй регламены кэһээччилэргэ Административнай буруйу оҥоруулар тустарынан Кодекс 14.43 ыстатыйатынан административнай эппиэтинэс көрүллэр, ол курдук, юридическай сирэйдэргэ — 100-300 тыһ. солк., хаттаан кэһиигэ — 1 мөлүйүөн солкуобайга диэри ыстараап.

Бүтэһик тыл — атыылаһааччыга

Үүт ырыынагар соҕотуопка уонна бытархай атыы сыаналара халбаҥныырынан сибээстээн, үүт бородууксуйатыгар туһанааччы улахан интэриэһэ суох, онон үүт салаатыгар үлэлиир тэрилтэлэр Россиятааҕы сойуустарын толорор директорын солбуйааччы Евгений Купляускас этэринэн, билигин атыылаһааччы итэҕэлин төннөрүүгэ саамай табыгастаах кэм.

«Чуолаан ити иһин киллэриллэр көннөрүүлэринэн үүт бородууксуйатын ассортименын номенклатуратын араарыы, атыылаһааччы ханнык бородууктаны уонна туох састааптааҕы атыылаһарын өйдүүрүгэр кыаҕы биэрии сабаҕаланар. Бүтэһик тыл – атыылаһааччыга», — диэн быһаарда эксперт.

Үүттээх, үүт сыатын 50 бы­рыһыаҥҥа диэри растительнайынан (үүнээйи арыытынан) солбуйуу көҥүллэнэр бородуукталарын үүккэ техническэй регламент дьайыытыттан таһаарар наадалаах.

Үүтү оҥорооччулар Россия­тааҕы сойуустарын сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ, Госдума депутата Аркадий Пономарев бу эйгэҕэ албыннааһын проблематын быһаарар оннугар, саҥаны киллэриилэр терминнэринэн буккуйалларын этэр.

«Үүт уонна «үүт чугаһы­нааҕы» бородуукталар биир буолбакка, араас техническэй регламеннарынан сүрүннэниэхтээхтэр. Үүт сыатын 50 бырыһыаныгар диэри растительнайынан солбуйаллара көҥүллэнэр үүт састааптаах бородуукталары үүккэ техрегламент дьайыытыттан таһаарыах тустаахпыт. Маннык бэрээдэк аан дойдуга барытыгар үлэлиирэ түбэспиччэ буолбатах!» — диэн быһаарда парламентарий.

Ол эрээри бэлэм бородуукс­уйаҕа растительнай уонна үүт сыата төһө кээмэйдээхтэрин стандарт быһыытынан хонтуруоллааһын ньымалара билигин суохтар. «Үүт сыатын солбуйааччыларга анаан 50 бырыһыаннаах кирбии туһунан ирдэбил хайдах тутуһулларын бэрэбиэркэлиир кыаллыбат. Ол аата суобаһа суох оҥорон таһаарааччы албыҥҥа уорбаланарыттан куттаммакка эрэ  ити кирбиини төһө баҕарар улаатыннарар кыахтаах», — диэтэ Пономарёв.

Техническэй сүрүннээһин боппуруоһугар бастыҥ быһаа­рыынан кини бородуукталары национальнай стандартынан оҥорон таһаарыыга төннүүнү ааҕар. «ГОСТар көҥүллэммит уонна албын бородууксуйа икки ардыларыгар чопчу кирбиини тардар кыаҕы үөскэтиэхтэрэ. Бородууксуйаны оҥорон таһаарыы барыларыгар булгуччулаах стандартара туһанааччылар итэҕэл­лэрин төннөрүөхтэрэ, ол атыы-эргиэн мөлтөөбүт кэмигэр кырата суох суолталаах», — диэн эрэнэр депутат.

Кини санаатынан, хонтуруоллуур уорганнар быһаарыылаах дьаһалларынан эрэ ырыынак­тан суобаһа суох оҥорон таһаа­рааччылары үтэйиэххэ сөп.