Кэлэр кэмҥэ Саха сирин туох күүтэрий?

Дойдубут тэбэр сүрэҕэр Москваҕа баар На­талья Дмитриевнат­тан кэлэр кэмҥэ өрөс­пүүбүлүкэбитигэр ту­гу түстүүрүн туһунан төлөпүөнүнэн ыйыталаһа сырыттыбыт.
— Бу аан дойду үрдүнэн сатыылаабыт уустук политическай-экономическай балаһыанньаҕа Сахабыт сирэ улаханнык оҕустарыа, дьалкыйыа суоҕа. Өрөс­пүүбүлүкэбитигэр кризистэн иҥнибэккэ, үүнүү-сайдыы барыаҕа, тутуу бөҕө ыытыллыаҕа. Дойду, норуоттар икки ардыларынааҕы таһымнаах тэрээһиннэр, спортивнай күрэхтэһиилэр бөҕө буолуохтара. Саха сирэ улахан сэҥээриини, болҕомтону ылыаҕа.
Мини-собуоттар аһыллан үлэлиэхтэрэ. Урукку өттүгэр ыспыт-тохпут бөхпүтүн-сыыспытын ыраастыахпыт, хомуйуохпут. Ол бөхпүтүнэн брикеттэри оҥоро-оҥоробут алмаас хостообут карьердарбытын толоро сатыахпыт. Айылҕабытын ыраастыы, чөлүгэр түһэрэ сатыахпыт. Сири, ойууру эрэ буолбакка, тиэргэммититтэн саҕалаан ыраастаныахпыт. Итэҕэллээх буоларга күүскэ турунуохпут.
Арай аччыгый бааннар үлэлэрин тохтотуохтара эбэтэр сорохторо бэйэ-бэйэлэрин кытта холбоһоннор үлэлиэхтэрэ. Инникитин былааска, салалтаҕа эдэр дьон кэлиэхтэрэ.
Дьон-сэргэ чааһынай­дарыгар, бэйэлэрин тустарыгар күүскэ үлэлиэхтэрэ. Сиргэ хаһаайын буоларга күүстэрин-уохтарын ууруохтара.
Ыччат чөл олоххо тардыһыыта күүһүрүөҕэ, куһаҕан дьаллыктан быыһана сатыахтара.
Аан дойдуга буола турар глобальнай уларыйыылартан ыраах «кэнсиэрбэлэнэн» сытар буоламмыт оҕустарыахпыт суоҕа. Түмсүүлээх, сомоҕолоһуулаах буоларга кыһаллыахпыт.
Мин көрдөхпүнэ, үгүс кэлии дьоммут көһөн барыах курдуктар. Ол оннугар кинилэри толорон, атын дьон көһөн кэлиэхтэрэ. Саха сирэ 1 мөлүйүөнтэн ордук нэһилиэнньэлэниэ суоҕа. Кылгастык эттэххэ, оччо киһи барыа, оччо киһи кэлиэ.
Бар дьонум доруобай, этэҥҥэ буолуҥ, кылаабынайа, айгыр-силик айылҕабытын харыстаатахпытына, ааттаах үчүгэйдик ­экономическай балаһыанньаҕа Сахабыт сирэ улаханнык оҕустарыа, дьалкыйыа суоҕа. Өрөспүүбүлүкэбитигэр кризистэн иҥнибэккэ, үүнүү-сайдыы барыаҕа, тутуу бөҕө ыытыл­лыа­ҕа.
Людмила НОГОВИЦЫНА.Дойдубут тэбэр сүрэҕэр Москваҕа баар На­талья Дмитриевнат­тан кэлэр кэмҥэ өрөс­пүүбүлүкэбитигэр ту­гу түстүүрүн туһунан төлөпүөнүнэн ыйыталаһа сырыттыбыт.
— Бу аан дойду үрдүнэн сатыылаабыт уустук политическай-экономическай балаһыанньаҕа Сахабыт сирэ улаханнык оҕустарыа, дьалкыйыа суоҕа. Өрөс­пүүбүлүкэбитигэр кризистэн иҥнибэккэ, үүнүү-сайдыы барыаҕа, тутуу бөҕө ыытыллыаҕа. Дойду, норуоттар икки ардыларынааҕы таһымнаах тэрээһиннэр, спортивнай күрэхтэһиилэр бөҕө буолуохтара. Саха сирэ улахан сэҥээриини, болҕомтону ылыаҕа.
Мини-собуоттар аһыллан үлэлиэхтэрэ. Урукку өттүгэр ыспыт-тохпут бөхпүтүн-сыыспытын ыраастыахпыт, хомуйуохпут. Ол бөхпүтүнэн брикеттэри оҥоро-оҥоробут алмаас хостообут карьердарбытын толоро сатыахпыт. Айылҕабытын ыраастыы, чөлүгэр түһэрэ сатыахпыт. Сири, ойууру эрэ буолбакка, тиэргэммититтэн саҕалаан ыраастаныахпыт. Итэҕэллээх буоларга күүскэ турунуохпут.
Арай аччыгый бааннар үлэлэрин тохтотуохтара эбэтэр сорохторо бэйэ-бэйэлэрин кытта холбоһоннор үлэлиэхтэрэ. Инникитин былааска, салалтаҕа эдэр дьон кэлиэхтэрэ.
Дьон-сэргэ чааһынай­дарыгар, бэйэлэрин тустарыгар күүскэ үлэлиэхтэрэ. Сиргэ хаһаайын буоларга күүстэрин-уохтарын ууруохтара.
Ыччат чөл олоххо тардыһыыта күүһүрүөҕэ, куһаҕан дьаллыктан быыһана сатыахтара.
Аан дойдуга буола турар глобальнай уларыйыылартан ыраах «кэнсиэрбэлэнэн» сытар буоламмыт оҕустарыахпыт суоҕа. Түмсүүлээх, сомоҕолоһуулаах буоларга кыһаллыахпыт.
Мин көрдөхпүнэ, үгүс кэлии дьоммут көһөн барыах курдуктар. Ол оннугар кинилэри толорон, атын дьон көһөн кэлиэхтэрэ. Саха сирэ 1 мөлүйүөнтэн ордук нэһилиэнньэлэниэ суоҕа. Кылгастык эттэххэ, оччо киһи барыа, оччо киһи кэлиэ.
Бар дьонум доруобай, этэҥҥэ буолуҥ, кылаабынайа, айгыр-силик айылҕабытын харыстаатахпытына, ааттаах үчүгэйдик ­экономическай балаһыанньаҕа Сахабыт сирэ улаханнык оҕустарыа, дьалкыйыа суоҕа. Өрөспүүбүлүкэбитигэр кризистэн иҥнибэккэ, үүнүү-сайдыы барыаҕа, тутуу бөҕө ыытыл­лыа­ҕа.

Людмила НОГОВИЦЫНА.