723

18 сентября 2015 в 11:13

Тэтимнээхтик бөдөҥ куоракка кубулуйбут Хургадаҕа

Быйыл сайын оҕо сылдьан, Айболит луохтуур туһунан остуоруйаҕа эрэ истэр, харахпар оҥорон көрөр дойдубар, Африка сиригэр, Египеккэ сырыттым. Үгэс курдук, «Айанньыт» рубрикабын салгыыбын. Күндү ааҕааччыларбар суоллааҕы кылгас бэлиэтээһиннэрбин кытта билиһиннэриэхпин баҕарабын.

Өссө төгүл итэҕэйдим

Үгүстүк айанныыр, туристыыр буоламмын, айаҥҥа үбү-харчыны хайдах кэмчилиири билэр курдук сананарым. Ол эрээри бу сырыыга кризис бэйэтин усулуобуйатын соҥнууругар өссө төгүл итэҕэйдим.

Урукку өттүгэр путевканы, сөмөлүөт билиэтин эрдэ сакаастаатаххына, быдан барыстанар этиҥ. Ол иһин биһиги итини саас дьаһаммыппыт. Оттон быйыл олох атын хартыына буолан таҕыста. Билигин Интернет үйэтигэр сыана үрдүүрүн-намтыырын, барытын көрө-кэтии олороҕун. Бэс ыйыгар Египеккэ путевка уонна Москваҕа авиабилиэт сыаналара түһэн хааллылар. «Инникини тымтыктанан көрбүт суох» диэн бэйэбитин уоскутуннубут. Дойдубут киин куоратыгар Дьокуускайтан элбэх авиахампаанньа көтөр, конкуренция баар буолан, сыана биллэрдик чэпчээбит.

Москваҕа дойдуга бастыҥ рейтиннээх «Аэрофлот» хампаанньа аэробуһунан көтөн тиийдибит. Бастыҥ үлэлээхтэрэ, үлэһиттэр таҥастарыттан-саптарыттан саҕалаан, пассажирдарга сыһыаннарыттан, көтөр аал иһиттэн тута харахха быраҕыллар. Хас биирдии кириэһилэ ахсын монитор. Онно талбыт уус-уран, документальнай киинэлэри, видеоклиптары көрүөххүн, музыканы истиэххин сөптөөх. Компьютернай оонньуулар кытары бааллар. Аны, сөмөлүөт иннигэр баар улахан мониторга ханнык куорат үрдүнэн көппүтүн, Москваҕа диэри төһө көс хаалбыта — барыта көстөн турар. Онон алта чаастан ордуктаах айаммытын олох билбэккэ хааллыбыт. Олус сынньалаҥнык көттүбүт.
Дойдубут киин куоратыгар Москваҕа биир дойдулаахтарбыт айанньыттары түһэрэр мини-гостиницалары арыйаннар абыраллаах дьыаланы тэриммиттэрин туһунан урукку өттүгэр суруйан турабын. Билигин итинник хостеллар Москваҕа эрэ буолбакка, Санкт-Петербурга, Турцияҕа, Таилаҥҥа кытары баар буоллулар. Хоннороллорун таһынан, трансферт өҥөтүн эмиэ оҥороллор. Авиапорка көрсөллөр, атаараллар. Онон, этэргэ дылы, төбөҥ туохха да ыалдьыбат.

Египет сүүйүүлээх хаалла

Өссө биири бэлиэтиэхпин баҕарабын. Доллар курса үрдээн, быйыл Таилаҥҥа, Турцияҕа, Вьетнамҥа о.д.а. судаарыстыбаларга путевка сыаната биллэрдик үрдээбит. Онон ити дойдулар үгүс туристарын сүтэрбит буолуохтаахтар. Бу туһунан күөх экраҥҥа үгүстүк кэпсииллэр. Египет төттөрүтүн сыанатын чэпчэтэн биэрдэ. Инньэ гынан үгүс ахсааннаах туриһы бэйэтигэр тарта. Туризм эйгэтигэр сүүйүүлээх кини хаалла дии саныыбын. Итини Хургада үрдүнэн пассажирдары толору тиэммит, быыстала суох көтөр сөмөлүөттэр туоһулаабыттара.

Египтяннэр, туризм эйгэтин киэҥник уонна дириҥник баһылаабыт Турцияҕа тиийэннэр, үөрэтэллэр уонна үтүктэллэр. Урукку өттүгэр Египети аһа мөлтөх соҕус диэн итиннэ сынньаммыт дьон кэпсиир буолаллара. Билигин астара-үөллэрэ Турцияттан итэҕэһэ суох буолбут. Этэргэ дылы, күн талбыта, барыта баар. Бассейны кыайа туппуттар. Биһиги түспүт отелбытыгар араас дириҥнээх алта бассейн баар. Талбыккар сөтүөлүүгүн.

Эдэр куорат

«Домодедово» аэропортан Египет Хургада куоратыгар диэри 4,5 чаас көтөн күпсүтэн, киэһэ хараҥарбытын кэннэ тиийдибит. Сөп-сөрүүн тыал илгийэр. Арабтар харчыга охтубут норуот диэн кэпсииллэрэ кырдьык эбит. Визаны 15 доллар буолуохтааҕын үрдүнэн, 20 доллары көрдөөн ыллылар. Сорох туристар аахсан көрдүлэр да, туһа тахсыбата. Автобус суоппара чымадааннары багажникка угарыгар кытта, хас биирдии киһиттэн 50 солкуобайдыы харчыны ыга үктээн ылла. Ити көстүүнү соторутааҕыта буолбут гражданскай сэрии, туруга суох, дьадаҥы олох содула буоларын сэрэйэҕин эрэ.
Турцияны, Таиланы «Теz-тур» уонна «Peqas» туристическай фирмалар баһылаабыт эбит буоллахтарына, Египети «anex-tour» баһылаабыт.

Бастакы икки күҥҥэ Аф­рикаҕа сылдьар курдук санамматыбыт, биһигиннээҕэр сөрүүн, тыаллаах күннэр турдулар. Бассейн уута да, ол тэҥэ сөп-сөрүүн. Тугун үчүгэйэй дии сырыттахпытына, үһүс күммүтүттэн итии дойду бэйэтин сырылас куйааһын биллэрдэ ээ, +38 кыраадыска тиийдэ.

Ааҕааччыларбар Хурга­да курорт-куорат хайдах үөскээбитин туһунан кылгастык билиһиннэриим. Аан дойду биир саамай ыраас уулаах Кыһыл муора кытыытыгар турар куорат, 32 сыл анараа өттүгэр, 1982 сыллаахха эрэ үөскээбитэ. Бастаан ити куорат байыаннай оройуон этэ.

1978 сыллаахха провинция оччотооҕу саҥа губернатора генерал-майор Юссеф Афифи экономикаҕа уларыта тутууну саҕалаабыта. Кини балыктааһыны уонна инвестицияны тардыыны сайыннарбыта. 1980 сылтан саҕалаан, инвестициялар көмөлөрүнэн Хургада сайдан киирэн барбыта. Германияттан сылдьар дайвиҥҥа миллионер Фалко Энгельхард сүрүн инвестор, мультимиллионер Моххамадини ардах-самыыр ахсааннаахтык түһэр, өрүү чаҕылыҥнас күннээх, ыраас муора кытыытыгар турар улахана суох бөһүөлэк уонча сыл иһигэр аан дойду таһымнаах бөдөҥ курорт-куорат буолар кыахтааҕын итэҕэппитэ. Кини этиитэ сөптөөҕүн бүгүҥҥү Хургада көрдөрөр. Бииртэн-биир отеллар тутулланнар, киһи билбэт кэрэ куоратыгар кубулуйбута.

Эр дьон эрэ үлэлиир дойдута

Биһиги куораттан 15 км, норуоттар икки ардыларынааҕы аэропортан 5 км сиргэ сытар отелга түспүппүт. Күнүскү да түүҥҥү да Хургадаҕа хаста да сылдьыбыппыт. Биллэн турар, туризмынан олорор сиргэ-уокка атыы-эргиэн киэҥник сайдыбыт. Киэҥ-куоҥ, ыраахха диэри тайаан сытар, эргиэн киинэ — Шератон уулусса күннэри-түүннэри үлэлиир. Түүн уота-күөһэ сандааран олорор. Доллар курса үрдээн, табаар, фрукта сыаната чэпчэкитэ суох. Ол эрээри отелга маҕаһыыҥҥа атыылыыр уолаттартан: «Биир долларга төһө килиэби атыылаһыахха сөбүй?» – диэн ыйыталаспыппар, «Сүүрбэ икки бухааҥканы атыылаһыахха сөптөөх», – диэн хоруйдаабыттара. Оттон биһиэхэ биир долларга балтараа эрэ бухааҥканы атыылаһаҕын.

Дьахталлар үлэлии сылдьалларын ханна да бэлиэтии көрбөтүбүт. Атыы-тутуу, сууйуу-сотуу буоллун, барытыгар эр дьон эбэтэр Украинаттан, Россияттан кэлэ сылдьар дьахталлар, кыргыттар үлэлииллэр. Арай массажка соҕотох дьахтар үлэлииригэр түбэспитим. Син элбэх дойдуга сырыттым. Араас массаһы ыллым ини, ылбатым ини. Араб дьахтара оҥорбут массаһа тайскай массажтан итэҕэһэ суоҕун бэлиэтээбитим.

Подводнай лодканан 22 миэтэрэлээх муора анныгар түһэ сырыттыбыт. Маннык лодка аан дойдуга үс эрэ баар, оттон Египеккэ — суос соҕотох. Күөх экранынан эрэ көрөр муора аннынааҕы эйгэни илэ харахпытынан көрөн астынныбыт. Былыргы тимирбит хараабыл, балык арааһа, кораллылар. Киһи тылынан кыайан эппэт кэрэ көстүүтэ. Подводнай лодкаҕа киириэх иннинэ муора аннынааҕы эйгэни көрдөрөр музейга сылдьыбыппыт. Манна биири этэн аһарыахпын баҕарабын. Олохтоох сокуоннара туристар биир эмэ тааһы, кораллыны дьиэлэригэр-уоттарыгар илдьэ баралларын кытаанахтык бобор эбит. Итинниккэ түбэспит киһи кырата суох харчынан ыстарааптанар эбэтэр хаайыыга да угуллуон сөптөөх.

Хургада соҕуруу өттүгэр баар «Тысяча и одна ночь» дыбарыаска сырыттыбыт. Фараоннар эпохаларын көрдөрөр шоуну көрдүбүт. Таиланд «Фантазия» шоутугар тиийбэтин бэлиэтиибин. Ол эрээри дойду историятын, культуратын, олоҕун кытары билсэҕин. Хомойуох иһин, аһара итии буолан кыайан Каирга пирамидалары көрө барбатыбыт. Аныгы сырыыга көрүөхпүт диэн хаһаанныбыт. Кыһыҥҥы, сааскы ыйдарга Египеккэ бардахха, үгүс экскурцияҕа сылдьыахха сөптөөх эбит. Оттон сайынын сөтүө уонна сынньалаҥ.
Кыһыл муора ырааһынан аатырыан аатырбытын илэ харахпытынан көрөн итэҕэйдибит. Балыктар аттыгынан уста сылдьаллар. Уу түгэҕэ бу баар курдук көстөр.

Электричествоны тыал кө­мө­түнэн ылаллар эбит. Миэлиҥсэлэр курдук станциялар ыраахтан киһи хараҕар быраҕыллаллар. Онон уоту олох кэмчилээбэттэрин тута бэлиэтии көрбүтүм. Кондиционеры төһө баҕарар холбоон баран, барыахха сөптөөх.

Арабтар үгүстэрэ нууччалыы үчүгэйдик билэллэр. Оттон английскайдыы холкутук кэпсэтэллэр. Үс тылы холкутук билэр сайдыылаах норуоттар быһыыларынан сыаналыам этэ.

Людмила НОГОВИЦЫНА.

Поделиться