Елена Голомарёва Булуҥҥа сырыытын түмүктэрэ

Улууска национальнай статус бэриллиэн сөп
Елена Голомарева Булуҥ улууһугар оробуочай сырыыта Хоту полярнай эргимтэ анараа өттүгэр сытар Быковскай тумуска олохсуйбут эмиэ итинник Быковскай диэн эбэҥки национальнай бөһүөлэгиттэн саҕаланна. Кини Быковскайдааҕы орто оскуолаҕа, «Золотая рыбка» оҕо саадыгар, «Арктика» балыксыттар артыалларыгар сырытта. Үлэ күнэ бүтүүтэ нэһилиэк дьаһалтатыгар депутаттар, тэрилтэлэр салайааччылара уонна нэһилиэк актыыба кыттыылаах мунньах буолла. Олунньу 11 к. Елена Голомарёва Хара Уулаах национальнай (эбээн) нэһилиэгэр бара сырытта, оттон олунньу 12 к. оройуон киинигэр – Тиксии бөһүөлэгэр үлэлээтэ.
Нэһилиэнньэлээх пууннарга барыларыгар народнай депутат социальнай объектарга, бюджеты үөскэтэр тэрилтэлэргэ сырытта, нэһилиэнньэни кытта көрүстэ. Елена Голомарёва 2015 сылга Ил Түмэн, бэйэтэ салайар кэмитиэтин үлэтин сүрүн түмүктэрин туһунан кэпсээтэ. Көрсүһүү хаамыытыгар парламент сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ аҕыйах ахсааннаах төрүт норуоттар айылҕаны үгэс курдук туһанар уонна хаһаайынныыр олохтоох суолталаах сирдэрин хамсаабат баай-дуол судаарыстыбаннай кадастрыгар регистрациялааһын уонна киллэрии механизмнарын итиэннэ Булуҥ улууһугар национальнай статуһу биэрии туһунан быһаарда. Парламентарий кэпсээбитинэн, Булуҥ оройуонугар «национальнай» статуһу биэриигэ референдуму ыытарга бэлэмнэнэллэр. Кини иһитиннэрбитинэн, айылҕаны үгэс курдук туһанар уонна хаһаайынныыр сирдэри-уоттары үөскэтиигэ анаан Саха сирин судаарыстыбаннай бюджетыгар үбүлээһин көрүллүбүтэ.
Тиксиигэ Елена Голомарёва Булуҥ оройуонун депуттарын Сэбиэтин кытта сүбэ мунньаҕы уонна гражданнары тус боппуруостарынан көрсүһүүнү ыытта, ону сэргэ оройуон учууталларын семинарыгар кытынна. Улуус педагогтара көтөхпүт сүрүн боппуруостара – үөрэнээччилэр аһылыктарыгар нормативтары толорууга ыарахаттар. Үөрэх үлэһиттэрэ этэллэринэн, аһылыгы тэрийиигэ үбүлээһин ситэтэ суоҕа кыһалҕаны үөскэтэр, ол курдук ити сыалга муниципальнай бюджеттан үбүлээһин көрүллүбэт. Сыччах өрөспүүбүлүкэ бюджетыттан үбүлээһин суотугар оройуон оскуолаларыгар толору уонна сөптөөх аһылыгы тэрийэр уустук.

Бэрэбиэркэ ахсаана элбээбит
Булуҥ улууһун нэһилиэнньэлээх пууннарыгар өссө биир боппуруос көтөҕүлүннэ – муниципальнай тэриллии өттүттэн балыктааһыны сүрүннээһиҥҥэ миэрэлэри ылыы. Балыксыттар хонтуруоллуур уорганнар олус элбэх бэрэбиэркэни ыыталларын эттилэр. Нэһилиэнньэ санаатынан, хонтуруоллуур уорганнар Арктика оройуонун уратыларын учуоттуохтаахтар. Чуолаан, Быков Мыска кэпсээбиттэринэн, бөһүөлэккэ бэйэ-бэйэлэриттэн 20-30 миэтэрэ арыттаһан икки көҥүллэммит балыктыыр учаастак баар: бииригэр ый 1-5, 10-15, 20-25 күннэригэр балыктыыр көҥүллэнэр, атыныгар – ханнык баҕарар күҥҥэ. Бастакы учаастакка 5 күн буола-буола илими уһуларга-туруорарга күһэллэллэр, оттон муус халыҥа 1,5 м тиийэр. Манан сибээстээн кинилэр балыктааһын туһунан сокуоҥҥа көннөрүүллэри көрөргө этэллэр. Итини таһынан уу аннын дириҥэтэр үлэни ыытар туһунан этиилэр киирдилэр, ол эбэтэр быйыл Быков Мыска уонна Хара Уулаахха балык хомоҕо кыайан киирбэтэ.
«Аҕыс сыл депуттаабытым тухары Арктика олохтоохторо аан бастаан кыраныыссаны харабыллыыр сулууспалар өттүлэриттэн хонтуруоллуур миэрэлэр күүһүрбүттэрин туһунан мин аадырыспар үҥсэн туруорустулар. Булуҥ улууһун олохтоохторо эмискэ бэрэбиэркэ ыытылларын этэллэр. Пограничниктар бөһүөлэк олохтоохторуттан пааспардаах сылдьалларын ирдииллэр. Биллэн турар, «Российскай Федерация судаарыстыбаннай кыраныыссатын туһунан» билигин үлэлиир Федеральнай сокуон ирдэбилэ итинник. Быковскай, Хара Уулаах, Түмэти нэһилиэктэрин уонна Тиксии бөһүөлэгин сирдэрэ-уоттара РФ кыраныыссатааҕы зонатыгар киирсэллэр», – диэн кэпсээтэ Елена Голомарёва. Саха сирин парламентарийа Булуҥ оройуонугар кыраныыссатааҕы зона оперуполномоченнайа Евгений Алексеевы кытта көрүстэ. Боломуочунай кыраныыссатааҕы режим ис хоһоонун уонна ону олохтооһуну – киирии, быстах сылдьыы, дьон уонна тырааныспар хамсааһынын, хаһаайыстыбаннай, бултуур уонна да атын үлэ, бу зонаҕа тэрээһиннэри ыытыы туһунан быһаарда.
Булуҥ улууһугар буолбут мунньахтарга таба ахсаана сарбыллыытын уонна табаһыттар тиийбэттэрин проблемата дьүүллэһилиннэ. Ити кыһалҕалары сиһилии үөрэтэр туһугар Елена Голомарёва оройуон тыа хаһаайыстыбатыгар управлениетын үлэһиттэрин кытта көрүстэ. Балыктааһын, бултааһын уонна таба иитиитэ – бу оройуоҥҥа олорор Хоту сир аҕыйах ахсааннаах төрүт норуоттарын үгэс курдук сүрүн дььарыктара, олохторун укулаата.

Олорор дьиэлэри пааспардааһыҥҥа кыһалҕалар

Маны сэргэ оройуоҥҥа хочуолунайдары тутуу уонна киин ититиигэ олорор дьиэлэри холбооһун боппуруоһа көтөҕүлүннэ. Оройуон сирэ-уота Арктика туундаратын зонатыгар киирэр, манна сүрүн уратынан ойуур суоҕа буолар. Ону таһынан специалистара суоҕунан, олорор дьиэ пааспардаммат эбит. Холобур, Хара Уулаахха пааспар биир эрэ дьиэҕэ баар. Итинник пааспара суох дьиэлэр федеральнай уонна регионнааҕы программаларга киирэр, ититэр ситимҥэ холбонор кыахтара суох. Елена Голомарёва «Мои документы» элбэх функциялаах киин аадырыһыгар этии оҥордо. Ол курдук, МФЦ үлэһиттэрэ Булуҥ улууһугар олорор дьиэни пааспардааһыҥҥа докумуоннары ыла командировкаҕа кэлиэхтэрин сөп.
Булуҥҥа отчуоттар кэмнэригэр этиллибит бары проблемалары Елена Голомарёва депутат хонтуруолугар ылла. Командировкатын түмүктэринэн Ил Түмэн сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ көтөҕүллүбүт боппуруостары дьүүллэһиигэ мунньаҕы былаанныыр.