Оҕолоох дьиэ кэргэттэргэ эбии өйөбүлү биэрии бэрээдэгэ

Саха сирин Бырабыы­талыстыбата региоҥҥа оҕо төрөөһүнүн үрдэ­тиигэ туһуламмыт өйөбүл эбии дьаһалларын олохтооһун бэрээдэгин бигэргэттэ.

Бу докумуон өрөспүүбүлүкэҕэ оҕо төрөһүнүнэн эбэтэр оҕону иитэ ылыынан сибээстээн өйөбүл эбии дьаһалларын олоххо киллэрии быраабылаларын быһаарар.
«Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр оҕо төрөөһүнүн үрдэтиигэ туһуланар өйөбүл эбии дьаһалларын олохтооһун бэрээдэгин туһунан» Саха сирин Бырабыыталыстыбатын 71 №-дээх уурааҕар өрөспүүбүлүкэ премьер-миниистирэ Владимир Солодов 2019 с. муус устар 3 к. илии баттаата. Бу уураах “Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр оҕо төрөөһүнүн өйөөһүҥҥэ туһуламмыт эбии дьаһаллар тустарынан” Ил Дархан Айсен Николаев 2019 с. олунньу 14 к. 367 №-дээх ыйааҕын олоххо киллэрэр сыалтан ылыллыбыта.
Саха сиригэр 3 сылтан итэҕэһэ суох бастайааннай олорор Россия гражданнара оҕо төрөөбүтүнэн эбэтэр иитиигэ ылыллыбытынан сибээстээн өйөбүл эбии дьаһалларыгар бырааптаахтар. Онуоха оҕо быйыл тохсунньу 1 күнүттэн төрөөбүт буолуохтаах.

Өйөбүл эбии дьаһаллара маннык көрүҥүнэн бэриллэллэр:
— биир кэмнээх харчынан төлөбүр – бастакы оҕо төрөөтөҕүнэ (иитэ ылылыннаҕына;
— регионнааҕы ийэ хапытаала – иккис оҕо төрөөтөҕүнэ (иитэ ылылыннаҕына) ийэ (дьиэ кэргэн) хапытаалын 30% кээмэйинэн;
— ый аайы харчынан төлөбүр (дьиэ кэргэн биир киһитин орто дохуота өрөспүүбүлүкэҕэ нэһилиэнньэ харчынан дохуотун биир киһиэхэ тиксэр орто кээмэйин аһарбат түгэнигэр) – үһүс эбэтэр онтон салгыы оҕо төрөөтөҕүнэ (иитэ ылылыннаҕына), кинилэр 3 саастарын туолуохтарыгар диэри.

Судаарыстыбаннай ста­тистика Федеральнай сулуус­патын Саха Өрөс­пүүбү­лү­кэ­тигэр баар сирдээҕи-уот­­тааҕы уорганын дааннайдары­гар олоҕуран, өрөспүү­­бүлүкэҕэ нэһилиэнньэ биир киһиэхэ тиксэр орто дохуотун кээмэ­йин туһунан сибидиэн­ньэлэр ый аайы харчынан төлөбүргэ быраабы быһаарыыга ту­һа­ныллаллар.
Бу бэрээдэк ыам ыйын 1 күнүттэн күүһүгэр киирэр уонна 2019 сыл тохсунньу 1 күнүттэн үөс­кээбит быраап сыһыан­наһыыларыгар тарҕанар.

Биир кэмнээх харчынан төлөбүргэ бастакы оҕотун төрөппүт эбэтэр иитэ ылбыт дьахтар, эбэтэр соҕотоҕун оҕону иитэ ылбыт эр киһи бырааптаахтар.
Биир кэмнээх харчынан төлөбүргэ дьахтар бырааба кини олохтон туоруур, төрөппүт бырааба быһыллар түгэнигэр тохтуур итиэннэ оҕо аҕатыгар итинник быраап үөскүүр.
Биир кэмнээх харчынан төлөбүр суумата киһи төлөбүрү ылыыга туруорсубут сылын иннинээҕи сыл иккис кыбартаалыгар өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн оҕоҕо олохтоммут айах ииттэн олоруу алын кээмэйин 2 төгүлүнэн ылыллар сууматыгар тэҥ. Быйылгы сылга ол 33812 солк. буолар.

Иккис оҕо төрөөбүтүнэн эбэтэр иитэ ылыллыбытынан 135907 солк. суумалаах регионнааҕы ийэ хапытаала (2019 с. кээмэйэ) ийэ (дьиэ кэргэн) хапытаалыгар судаарыстыбаннай сертификаты ылбыт Россия гражданиныгар бэриллэр.
Иккис оҕону төрөппүт эбэтэр иитэ ылбыт дьахтар эбэтэр иккис оҕотун соҕотоҕун иитэ ылбыт эр киһи регионнааҕы ийэ хапытаалын ылар бырааптаналлар.
Үһүс эбэтэр онтон салгыы төрөөбүт оҕолор төрөппүттэрэ эбэтэр иитэ ылбыт дьон 16906 солк. кээмэйинэн ый аайы харчынан төлөбүрү (быйылгы сылга ыйыллар кээмэйэ) туһанар бырааптаналлар. Бу түгэҥҥэ дьиэ кэргэн биир киһитин орто дохуота Саха сиригэр нэһилиэнньэ биир киһиэхэ тиксэр харчынан орто дохуотун кээмэйин аһарыа суохтаах.