Өрөспүүбүлүкэ Конституционнай суута 25 сылын бэлиэтээтэ

Тэрээһиҥҥэ сүрүн дакылааты СӨ Конституционнай суутун бэрэссэдээтэлэ Александр Ким-Кимэн оҥордо.  Кини өрөспүүбүлүкэ Конституционнай суута 25 сыл тухары үлэлиир кэмигэр кэккэ суолталаах быһаарыылары ылыммытын бэлиэтээтэ. СӨ Конституционнай суута үөскүөҕүттэн өрөспүүбүлүкэ бүтүннүүтүн сиригэр-уотугар Саха сирин Конституцията көдьүүстээхтик үлэлиирин, конституционнай тутулу, Саха сиригэр олорор Россия гражданнарын бырааптарын уонна көҥүллэрин көмүскээһини хааччыйар аналлаах дьиҥнээх конституционнай хонтуруол саҕаламмыта.

Ил Түмэн аатыттан мунньахха баар дьону Саха сирин парламенын Бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков эҕэрдэлээтэ. «Биһиги кэммитигэр түргэнник үүнэн-сайдан, балайда тэтимнээхтик буолан ааһар түгэннэри барытын ситиһэн билиэхтээхпит-көрүөхтээхпит. Өрөспүүбүлүкэбитигэр Конституционнай суут олохтоохтук атаҕар турар суут былааһын институттарыттан биирдэстэрэ буолар. 1992 с. олунньу 7 к. “Саха Өрөспүүбүлүкэтин Конституционнай суутун туһунан”, “Конституционнай суут үлэтин бэрээдэгин туһунан” өрөспүүбүлүкэ сокуоннара Саха ССР ХII ыҥырыылаах Үрдүкү Сэбиэтин уурааҕынан ылыллыбыттара. Ол уустук историческай кэмҥэ, судаарыстыбаннай былаас уонна салайыы уорганнарын үлэтин политическай уонна правовой төрүттэрин уларытыы, кэккэ саҥа демократическай институттары бигэргэтии, Россия Федерациятын суутун системата атаҕар туруута уонна сайдыыта барар кэмнэригэр саҥа правовой институту олохтооһун сүрүн суолталаммыта”, – диэтэ Александр Жирков.
Спикер бэлиэтээбитинэн, өрөспүүбүлүкэ Конституционнай суутун тэрийии Россия Федерациятыгар регионнааҕы конституционнай юстицияны үөскэтии уонна тупсарыы историятыгар улахан суолталаах этэ. «Үйэ чиэппэрин устатыгар Саха Өрөспүүбүлүкэтин Конституционнай суута өрөспүүбүлүкэбит демократическай төрүттэрин бөҕөргөтүүгэ ыйааһыннаах кылааты киллэрдэ. Конституционнай суут үлэтэ мэлдьи өрөспүүбүлүкэ уонна федеральнай киин интэриэстэрэ тэҥ буолуутун хааччыйыыга туһаайыллар. СӨ Конституционнай суута СӨ Судаарыстыбаннай Мунньаҕын (Ил Түмэни) кытта көдьүүстээхтик хардарыта бииргэ үлэлээһинэ сокуону оҥоруу үлэтэ таһаарыылаах буолуутугар, ылыллар сокуоннар Саха сирин олохтоохторугар муҥутуур туһаны аҕалалларыгар тирэх буолуохтаах», — диэн бэлиэтээтэ спикер. Кини этиитин түмүктүүрүгэр Конституцион­най суут ветераннарыгар таһаарыылаах үлэлэрин иһин махтанна, коллективка Саха Өрөспүүбүлүкэтин конституционнай тутулун көмүскээһиҥҥэ үлэтигэр ситиһиилэри баҕарда.
Ити кэннэ Александр Жирков өрөспүү­бүлүкэ судаарыстыбаннаһын хаҥатыыга кылааттарын иһин Ил Түмэн наҕараадаларын бочуоттаах сынньалаҥҥа тахсыбыт судьуйа­ларга: Валерий Прокопьевка, Валерий Фи­лип­повка, Валентина Долгашеваҕа туттарда.

СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Михаил Гуляев Ил Дархан Егор Борисов уонна Бырабыыталыстыба аатыттан бэлиэ күнүнэн эҕэрдэлээтэ, судаарыстыбаннай наҕараадалары итиэннэ “385 сыл Саха сирэ Россияны кытта” бэлиэлэри туттарда.
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Конституционнай суутун 1992-2014 сс. бэрэссэдээтэлэ Дмитрий Миронов Төрүт Сокуон историятын уонна бүгүҥҥү балаһыанньатын туһунан баай ис хоһоонноох дакылааты оҥордо.
Мунньахха сэрии, үлэ, сэбилэниилээх күүстэр уонна быраабы харыстыыр уорганнар ветераннарын өрөспүүбүлүкэтээҕи Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Вильям Иванов, Саха сирин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, өрөспүүбүлүкэ бочуоттаах гражданина Климент Иванов, СӨ Үрдүкү суутун бэрэссэдээтэлин э.т. Александр Седалищев, Башкортостан Өрөспүүбүлүкэтин Конституционнай суутун бэрэссэдээтэлэ Зуфар Еникеев, Тыва Өрөспүүбүлүкэтин Конституционнай суутун бэрэссэдээтэлэ Аяс Саая уо.д.а. тыл эттилэр.
Салгыы РФ субъектарыгар Конституционнай юстиция боппуруостарыгар устудьуоннар ортолоругар ыытыллыбыт эссе куонкуруһун кыайыылаахтарын наҕараадалааһын буолла.
Үөрүүлээх мунньах кыттыылаахтарын хомусчут Спиридон Шишигин, опера солистката Феодосия Шахурдина, “Туймаада” судаарыстыбаннай вокальнай ансамбль эҕэрдэлээтилэр.