678
12 мая 2017 в 12:17
“Тыыннаах полка” кэккэтигэр
Ыам ыйын 9 к. номнуо үгэскэ киирбитинэн, Дьокуускайга “Тыыннаах полка” үгүс тыһыынчанан дьону түмтэ. Бу хаамыы кыттыылаахтара Ленин болуоссатыттан Кыайыы болуоссатыгар диэри хаамтылар. Аҕа дойду Улуу сэриитин кыргыһыыларыгар охтубут Сэбиэскэй Аармыйа мэлдьи эдэр хаалбыт саллааттарын уонна офицердарын, фашистар лааҕырдарыгар сору-муҥу көрбүт, сэрии ыарахаттарын санныларыгар сүкпүт, сэрии кэнниттэн куораттары уонна дэриэбинэлэри чөлүгэр түһэрбит, собуоттарга уонна хонууларга суукканы эргиччи үлэлээбит, партизаннар этэрээттэригэр өстөөхтөрү утары сэриилэспит көлүөнэ — Улуу Кыайыыны уһансыбыт чугас дьоннорун мэтириэттэрин тутан, дьоруойдар сыдьааннара уулуссаларга таҕыстылар.
Парламент пресс-сулууспата иһитиннэрбитинэн, бэйэлэрин бэтэрээннэрин мэтириэттэрин тутан, “Тыыннаах полка” хаамыытыгар норуот дьокутааттара Ольга Балабкина, Алексей Еремеев, Иван Андросов, Алёна Атласова, Дмитрий Семенов, Владимир Фёдоров, о.д.а. кыттыстылар.
Ил Түмэн бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Ольга Балабкина төрөөбүт эһэтин, Брянскай фронт 15-с стрелковай дивизиятын 159-с стрелковай полкатын суоппара, кыһыл армееһа Балабкин Ефрем Калистратович мэтириэтин тутан, бу хаамыыга иккис төгүлүн кытынна. Кини эһэтэ 1943 сыл кулун тутарыгар инники кирбиигэ разведка кэмигэр икки илиитигэр бааһырбыт.
Парламент судаарыстыбаннай тутууга уонна сокуону оҥорууга сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Алексей Еремеев оҕолорун кытары эһэтин, 1942 сылга Сталинград анныгар кыргыһа сылдьан өлбүт Еремеев Алексей Сидорович, ону сэргэ Иванов Михаил Егорович мэтириэттэрин тутан хаамыыга кытынна. «Бу эбэм сурдьа, Курскай тоҕойго олоҕун толук уурбут”, – диэн быһаарда кини.
Норуот дьокутаата, “Саха” НКИХ президенэ Иван Андросов уолаттарын уонна сиэннэрин кытта “Тыыннаах полка” кэккэтигэр эһэлэрин Иван Иванович Андросов II мэтириэтин тутан хаамтылар. «Эһэбин 1943 сылга сэриигэ ыҥырбыттар, ити сылга Ржев анныгар кыргыһыыга сураҕа суох сүппүт. «Хара сурук» кэлбит. Кини көмүллүбүт сирин була сатыыбыт, ол эрээри бакаа ситиһии суох», — диэн кэпсээтэ дьокутаат.
Парламентарий Алёна Атласова уолун кытта эһэтин бииргэ төрөөбүтэ Савва Иванович Тарасов мэтириэтин илдьэ хаамтылар. Савва Иванович Сталинград кыргыһыытыгар сэриилэһэ сылдьан өлбүт. Иллэрээ сылга дьиэ кэргэнинэн Волгоград уобалаһыгар Кыайыы 70 сылын көрсүбүттэр, аймахтара көмүллүбүт сиригэр сылдьан кэлбиттэр.
Норуот дьокутаата Дмитрий Семенов кыра уолунаан эһэлэрин, хос эһэлэрин Семенов Михаил Васильевич мэтириэтин туппуттар. Михаил Васильевич 2-с Белорусскай фронт састаабыгар сэриилэһэн, Белоруссияны, Польшаны уонна Илиҥҥи Пруссияны өстөөхтөртөн босхолоспут.
Оттон норуот дьокутаата Владимир Фёдоров дьиэ кэргэнин кытта эһэлэрин, Аҕа дойду Улуу сэриитин бэтэрээнэ, үһүс истиэпэннээх Албан Аат уордьанынан наҕараадаламмыт Федоров Афанасий Семенович мэтириэтин уонна наҕараадаларын көрдөрөн, “Тыыннаах полка” кэккэтигэр хаамтылар. «Эһэм Афанасий Семёнович 4-с Украинскай фроҥҥа сулууспалаабыта, Севастополы уонна Крымы босхолоспута. Кини Крымҥа хорсун быһыыны көрдөрөн, чугастан охсуһууга окуопаҕа 6 фашиһы суох оҥорбута, бааһырбыта. Кини хорсун быһыытын туһунан наҕараадаламмыт докумуоннарыгар сиһилии суруллар”, — диэн киэн тутта кэпсээтэ дьокутаат.