Ытыктабыллаах Сахам сирин олохтоохторо!

1922 сыл муус устар 27 күнүгэр Саха Автономнай Советскай Социалистическай Өрөспүүбүлүкэтэ тэриллибитэ. Саха сиригэр судаарыстыбаннас сүрүн олуктара ууруллан, саҥа тутуллаах өрөспүүбүлүкэ дьон-сэргэ олоҕун-дьаһаҕын тутаах төрүттэрин – экономикатын, социальнай эйгэтин төрдүттэн уларытар суолу тутуспута. Саха сирэ сайдыылаах промышленностаах, Уһук Хоту сиргэ тыа хаһаайыстыбатын туруктаахтык сайыннарар өрөспүүбүлүкэ буолбута.Үөрэх, наука, доруобуйа харыстабылын, култуура, онтон да атын эйгэлэргэ кылгас кэм иһигэр сөҕүмэр ситиһиилэммитэ.

Сэттэ уон сыл буолан баран, 1992 сыл муус устар 27 күнүгэр саҥа тутуллаах Российскай Федерация тэҥ бырааптаах субъегын – Саха Өрөспүүбүлүкэтин саҥа Төрүт Сокуона ылыныллыбыта. Бу Төрүт Сокуону ылыныы өрөспүүбүлүкэбит судаарыстыбаннай тутула Россия федеративнай судаарыстыбатын сорҕотун быһыытынан салгыы сайдарыгар бэлиэ түһүмэҕинэн буолбута. Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннаһа бүгүн бар дьону, олоҕу араҥаччылыыр, гражданскай уопсастыбаны сайыннарар демократическай тускуллаах, Россия федерализмын иһинэн Саха сирин норуоттарын сомоҕолуур, түмэр аналлаах.

Муус устар 27 күнүгэр Российскай Федерацияҕа Парламентаризм күнэ бэлиэтэнэр. Бу күн 1906 сыллаахха дойдубут историятыгар саҥа парламент – Судаарыстыбаннай Дума үлэтин саҕалаабыт күнүн кытта ситимнээх. Парламентаризм Россия демократическай суолу тутуһуутугар, федерализм олохтонуутугар, политическай уонна уопсастыбаннай сыһыаннаһыылар тупсан уонна сайдан иһиилэригэр улахан сабыдыаллаах.

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнэ Россия федеративнай судаарыстыбатыгар парламентаризм сайдыытыгар тус кылаатын киллэрсэр. Маныаха Российскай Федерация субъектарын быраап өттүнэн дьайыыларын кэҥэтиигэ, дойду үрдүнэн оҥоһуллар быраап эйгэтигэр олохтоох нэһилиэнньэ интэриэһин мэктиэлээһиҥҥэ, бюджеты бөҕөргөтүүгэ, өрөспүүбүлүкэ социальнай уонна экономическай олоҕун таһымын быһаарар сүрүн хайысхалары сайыннарыыга Ил Түмэн өрөспүүбүлүкэ салалтатын кытта утумнаах үлэни ыытарга дьулуһар.

Хоту дойдум хоһуун дьонугар чэгиэн доруобуйаны, уйгулаах, эйэлээх олоҕу, дьолу-соргуну, Саха Өрөспүүбүлүкэтэ уонна Российскай Федерация чэлгийэ сайдалларын туһугар дьаныардаах үлэҕитигэр ситиһиилэри баҕарабын.

А.Н.ЖИРКОВ,
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин
Бэрэссэдээтэлэ.