2017 сылга өрөспүүбүлүкэ 162 сокуона ылылынна

2017 сылга Саха Өрөспүүбүлүкэтин 162 сокуона ылылынна, ол иһигэр 47 – өрөспүүбүлүкэ народнай депутаттарын көҕүлээһининэн. Өрөспүүбүлүкэ Бырабыыталыстыбата 46 сокуону көҕүлээбитэ, Саха сирин баһылыга – өрөспүүбүлүкэ 16 сокуонун.
Отчуоттуур кэмҥэ олохтоох салайыныы бэрэстэбиитэллээх уорганнарын көҕүлээһининэн 53 сокуон ылылынна, ол иһигэр 1 сокуоҥҥа СӨ Баһылыга вето уурбута. Муниципалитеттар, бу иннинээҕи сылларга курдук, алкогольнай бородууксуйаны атыылааһыны толору бобор туһунан сокуоннары ылыныыны көҕүлээбиттэрэ.
2013 сылтан 2017 сылга диэри сокуону көҕүлүүр бырааптаах субъектарынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин сокуоннарын аттарыы туһунан иһитиннэриини мантан аллара билсиҥ.

Василий Прокопьев инфографиката.

Үлэ хайысхаларынан сокуоннары аттарыы

Парламент пресс-сулууспата иһитиннэрбитинэн, 2017 сылга Ил Түмэн үлэтин сүрүн туһаайыытынан өрөспүүбүлүкэ бас билиитин уонна экономическай сайдыытын, судаарыстыба салайыытын уонна сокуону оҥоруу конституционнай төрүттэрин боппуруостара буоллулар. Ону сэргэ улахан болҕомто олохтоох салайыныы уонна социальнай политика боппуруостарыгар уурулунна. Бу федеральнай таһымҥа олохтоох салайыныы төрүттэрин тупсарыыны уонна гражданнар сорох категорияларыгар социальнай өйөбүл аадырыстаах буолуута күүһүрүүтүн кытта сибээстээх.

Ааспыт сылга сокуону оҥоруу үлэтэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин Баһылыгын, Бырабыыталыстыбатын, Ил Түмэн сис кэмитиэттэрин уонна хамыыһыйатын былааннарын төрүтүгэр оҥоһуллубут сокуону оҥоруу бырагырааматыгар сөп түбэһиннэрэн ыытылынна.
2017 сыл устатыгар Ил Түмэн 7 пленарнай мунньаҕы уонна парламент Сэбиэтин 1 киэҥ ыҥырыылаах мунньаҕын ыытта, онно 412 нуормалыыр правовой аакта ылылынна, ол иһигэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин 162 сокуона, олортон 63 төрүт сокуон буолар. Итини тэҥэ Судаарыстыбаннай Мунньах 250 уурааҕа ылылынна.
Сокуону оҥоруу үлэтин хайысхаларынан ылан көрөр эбит буоллахха, СӨ-гэр судаарыстыба салайыытын уонна сокуону оҥоруу конституционнай төрүттэрин эйгэтигэр 43 нуормалыыр правовой аакта ылылынна, ол иһигэр 22 сокуон; олохтоох салайыныы эйгэтигэр – 28 нуормалыыр правовой аакта, ол иһигэр 18 сокуон, олортон биирдэстэригэр СӨ Баһылыга вето уурбута.
Бюджет уонна нолуок сокуоннарын оҥоруу эйгэтигэр 25 нуормалыыр правовой аакта ылылынна, ол иһигэр 14 сокуон; СӨ бас билиитин уонна экономическай сайдыытын боппуруостарыгар – 111 нуормалыыр правовой аакта, ол иһигэр 64 сокуон. Тыа хаһаайыстыбатын, айылҕаны туһаныы уонна сир сыһыаннаһыыларын эйгэтигэр 23 нуормалыыр правовой аакта ылылынна, ол иһигэр 7 сокуон; социальнай политика эйгэтигэр – 51 нуормалыыр правовой аакта, ол иһигэр 17 сокуон.
Хоту сир аҕыйах ахсааннаах төрүт норуоттарын көмүскээһин боппуруостарыгар 6 нуормалыыр правовой аакта ылылынна, ол иһигэр 2 сокуон; тулалыыр эйгэни харыстааһын салаатыгар – 13 нуормалыыр правовой аакта, ол иһигэр 4 сокуон. Наука, культура, үөрэх, доруобуйа харыстабылын эйгэлэригэр 21 нуормалыыр правовой аакта ылыллыбыта, ол иһигэр 4 сокуон. Административнай эппиэтинэс, уопсастыбаҕа куттал суох буолуутун уонна бэрээдэги хааччыйыы эйгэтигэр парламентарийдар 22 нуормалыыр правовой аактаны ылыммыттара, ол иһигэр 10 сокуону.
Ону таһынан, Судаарыстыбаннай Мунньах (Ил Түмэн) уонна СӨ Бырабыыталыстыбатын үлэтин таарыйар 69 тэрээһин боппуруостар көрүллэн, быһаарыылар ылылыннылар.
2017 сылга Ил Түмэн 51 федеральнай сокуон барылын көрөн өйөөтө, РФ субъектарын сокуону оҥорор уорганнарын 35 сокуону көҕүлээһинэ өйөннө уонна Ил Түмэн 3 сокуону көҕүлээһинэ ылылынна.