653
05 февраля 2016 в 18:33
Парламентарийдар – Красноярскай кыраайга
Тохсунньу 27-29 күннэригэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннай Мунньаҕын (Ил Түмэн) делегацията Красноярскай кыраайга үлэлээн кэллэ. Ил Түмэн Хонтуруоллуур кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Александр Уаров, олохтоох салайыныыга кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Василий Местников, тыа хаһаайыстыбатыгар уонна аграрнай политикаҕа кэмитиэт салайааччыта Дмитрий Саввин састааптаах бөлөх ыаллыы сытар Красноярскай кыраай парламенын уонна правительствотын кытта бииргэ үлэлэһэр туһунан дьүүллэстэ. Саха сирин парламентарийдара Красноярскай кыраай Сокуону оҥорор Мунньаҕын бэрэссэдээтэлин солбуйааччылара, экономическай наука доктордара Алексей Клешкону уонна Всеволод Севастьяновы көрсөн, бииргэ үлэлэһии сүрүн хайысхаларын туһунан кэпсэттилэр. «Бастатан туран, Красноярскай кыраай Сокуону оҥорор Мунньаҕын кытта уопут атастаһыы биһиэхэ улахан суолталаах. Биһиги регионнарбыт ыаллыы сытар буоланнар, олохпут үгүс майгыннаһар өрүттэрдээх. Ол курдук, сокуону таһаарыы уонна олохтоох салайыныы, бюджет эйгэтин боппуруостарыгар ыллыктаах кэпсэтии таҕыста. Саха сирин Ил Түмэнэ тыа сирин олохтоохторун, аҕыйах ахсааннаах хотугу норуоттар интэриэстэрин туруулаһар буолан, кыһалҕаларбыт бииргэлэр. Тыа сирин оскуолаларын, балыыһаларын инникитэ, хотугу оройуоннарга таһаҕаһы тиэрдии биһиги регионнарбытыгар сытыытык турар», — диэн делегация салайааччыта Александр Уаров кэпсиир. Красноярскай кыраай Сокуону оҥорор Мунньаҕын бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта, тыа сирин уонна агропромышленнай политика кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Всеволод Севастьянов Саха сирин кытта бииргэ үлэлиир хайысха киэҥ кэскиллээҕин бэлиэтиир: «Биһиги ыалдьыттарбытыгар кыраайбыт киэн туттар «АгроЭлита» диэн тыа хаһаайыстыбатын аныгы комплексын үлэтин билиһиннэрдибит. Бу комплекс аныгы технологияны тутуһарынан, үрдүк көрдөрүүлээҕинэн ыалдьыттарбыт сэҥээриилэрин ылла. Саха сирин депутаттара кыраай бюджекка уонна экономическай политикатыгар, тыа хаһаайыстыбатын уонна агропромышленнай политикаҕа кэмитиэттэригэр үлэлээтилэр. Киэҥ сиринэн тайаан сытар хотугу, киинтэн ыраах сытар регионнар буоламмыт, кыһалҕаларбыт даҕаны майгыннаһаллар. Арктика боппуруостарыгар бииргэ үлэлэһиибит кэскиллээх уонна таһаарыылаах буолуо дии саныыбын. Ону тэҥэ, тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыыга бииргэ үлэлэһэргэ сөбүлэстибит». Ил Түмэн сис кэмитиэтин салайааччыта Василий Местников этэринэн, кыраайга олохтоох салайыныыны уларыта тутуу бара турар. Ол курдук, кыраай киин куоратын сити-менеджер салайар, оттон нэһилиэк баһылыктарын куонкуруһунан талаллар эбит. Саха сирин дьоно кыраай парламеныгар 52 депутат баарын бэлиэтии көрбүттэр, олортон 30 – бастайааннай төрүккэ. Кэмитиэккэ бэрэссэдээтэли таһынан, кини солбуйааччыта уонна нэһилиэнньэни уонна политическай партиялары кытта үлэлиир депутат хамнастаах төрүккэ көрүллэллэр. Красноярскай депутаттарын хамнастара, пенсиялара Саха сиринээҕэр 1,5 төгүл улаханын бэлиэтии көрбүттэр. Ил Түмэн тыа хаһаайыстыбатыгар уонна аграрнай политикаҕа кэмитиэтин салайааччыта Дмитрий Саввин иһитиннэрбитинэн, Саха сирэ уонна Красноярскай кыраай тыа хаһаайыстыбатын эйгэтигэр киэҥ далааһыннаах бииргэ үлэлээһини тэрийиэхтэрин сөп. Ол курдук, кыраайы кытта ыаллыы сытар Анаабыр улууһа Красноярскай кыраай Таймыырдааҕы Долган-Ненецкэй оройуонун кытта таһаарыылаахтык үлэлиирин бэлиэтээтэ. Красноярскай кыраай Мунньаҕын депутата Роман Гольдман салайар «АгроЭлита» агрохолдинг иһинэн үлэлиир «Сангилен+» тэрилтэҕэ сылдьан, үлэ үрдүк таһымнаахтык барарын көрбүттэр. Тэрилтэ итальянскай оборудованиены туһанан, тас инвестиция киллэринэн, сибиинньэ иитиитинэн дьарыктанар эбит. Аныгы технологияны туһанар буоланнар, тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын оҥорон таһаарыы көрдөрүүтэ лаппа үрдүк, санитарнай нуорманы тутуһуу үрдүк таһымнаах. Бородууксуйалара хас да хайысхалаах буолан, тэрилтэ экономическай көрдөрүүтэ лаппа улахан, комбикорм собуотун туттаннар, тас дьайыыттан улахан тутулуга суохтар эбит. Депутат кэпсииринэн, Красноярскай кыраай правительствота уонна Сокуону оҥорор Мунньаҕа Саха сирин тыатын хаһаайыстыбатын министерствотын кытта үлэлииргэ улахан баҕалаах, кыраайга буолаары турар Экономическай форумҥа республика бэрэстэбиитэллэрин кэтэһэллэрин биллэрбиттэр.
