Пенсия, балыктааһын, Бүлүү өрүс тула кэпсэттилэр

Суруналыыстары кытта көрсүһүү

Сенатор регион нэдиэлэтин чэрчитинэн ыытыллыбыт үлэтин  туһунан кэпсээтэ. Кини   мас-рестлинг Норуоттар икки ардыларынааҕы федерациятын президенин быһыытынан сэтинньи 24-25 күннэригэр Дьокуускайга буолан ааспыт мас тардыһыытыгар III Аан дойду чемпионата үрдүк таһымҥа тэриллибитин, Россия сүү­мэрдэммит хамаандатыгар биһиги спортсменнарбыт ситиһиилээхтик кыттыбыттарын бэлиэтээтэ. Манна 39  дойдуттан кэлэн кыттыбыттара спорт бу көрүҥүн аан дойду таһымыгар  таһаарарын ааһан, Олимпийскай оонньууларга киирэр кэскилин өссө чиҥэппитин санатта. Итини сэргэ Россия парламенын үөһээҥҥи палататын чилиэнэ Арктикаҕа уонна Антарктикаҕа Сэбиэт үлэтин былаанын иһитиннэрдэ.

Суруналыыстар  билигин  тыа сиригэр, ордук хотугу улуустарга  дьон түптээх үлэтэ-хамнаһа суох  булдунан үссэнэн, балыктаан нэһиилэ олорор кэмигэр сиэрэ суох нолуоктары уонна ыстарааптары киллэрии дьоҥҥо охсуулааҕын туһунан этиннилэр. Биир хатыыс төбөтүгэр 170 тыһыынча солк. суумалаах ыстараап олус улаханын, соторутааҕыта Булуҥ улууһугар олохтоох балыксыты 200 тыһ. солк., онтон иккиһин 700 тыһ. солк. ыстарааптаабыттарын атын туох да дохуота суох,  нэһиилэ тиийинэн олорор  дьон хайдах төлүөхтэрэй? Тоҕо сокуон  бэйэлэрин сирдэригэр төрүт дьарыктарынан олорор омуктары көмүскээбэтий диэн ыйыттылар.

Александр Акимов ах­сын­ньы 3 к. Сэбиэт бастакы мунньаҕар Арктикаҕа балык хаһаайыстыбатын комплексын сайдыытыгар уонна Арктика зонатыгар кадрдары бэлэмнээһиҥҥэ аналлаах боппуруостар көрүллээри туралларын иһитиннэрдэ. Манна сокуоннар утарыта дьайар нуорманы олохтообут буоланнар, ол түмүгэр итинник түгэннэр тахсаллар. Ил Түмэн бу боппуруоска үлэлэһэн, сокуоннарга уларытыылары киллэриигэ  улахан үлэ бара турар. Соторутааҕыта РФ Аҕыйах ахсааннаах төрүт олохтоох хотугу норуоттарын Ассоциациятын президенэ, Госдума депутата  Григорий Ледков сокуоннары көннөрүүгэ үлэни күүһүрдэргэ уонна төрүт олохтоох омуктар  үгэс буолбут сирдэригэр көмүс­кэллээх буолалларын туруорсан этиммитэ.

Хоту сир аҕыйах ахсааннаах төрүт олохтоох норуоттарын бэрэстэбиитэллэригэр пенсияҕа тахсар саас уруккунан хааларын туһунан ыйытыыга сенатор пенсия сокуоннарын тупсарыы туһунан саҥа федеральнай сокуон быһыытынан, Россия Федерациятыгар бастайааннай олорор Хоту сир аҕыйах ахсааннаах норуоттарын ортотуттан  пенсияҕа тахсар кэмнэрэ уруккунан хаалбытын — 55 уонна 50 саастарын туолбут эр дьон, дьахталлар социальнай пенсияҕа тахсар бырааптаахтар диэн эттэ. Ол эрээри ити чэпчэтии үгэс курдук олорор сирдэригэр бастайааннай олохтоох уонна үгэскэ киирбит хаһаайыстыбаннай үлэнэн дьарыктанар эрэ дьону таарыйар. Маныаха сокуону таһаарааччы бэлиэтээбитинэн, бүгүҥҥү күҥҥэ чопчу ким бу сокуонунан хабылларын, итиниэхэ сыһыаннаан Федерация Сэбиэтигэр, чуолаан РФ Бырабыыталыстыбатын дьаһалынан бигэргэммит кэрискэни чопчулааһын чааһыгар улахан санаа атастаһыыта бара турар. Ол кэрискэ быһыытынан, Пенсия фондатын управлениелара гражданнартан кинилэр үгэс курдук олорор, хаһаайыстыбанан дьарыктанар сирдэригэр баалларын, ону сэргэ РФ Хоту сирин аҕыйах ахсааннаах төрүт олохтоох норуоттарын ахсааныгар киирсэллэрин туһунан дакаастабыллары биэрэллэригэр көрдөһөллөр.

«Бу боппуруос сиһилии кө­рүүнү ирдиир, тоҕо диэтэр, ити испииһэктэн элбэх киһи тахсыан сөп, ону ааһан, аныгы пааспардарбытыгар киһи ханнык омук буоларын ыйар графата суоҕа уустуктары үөскэтэр», — диэтэ Александр Акимов, итиэннэ ити боппуруос сыл бүтүөр диэри быһаарыллыахтааҕын бэлиэтээтэ.

Брифинг кэмигэр Хотугу муора суолун, Уһук Хоту сир оройуоннарын уонна онно тэҥнэниллибит сири-уоту босхо эминэн хааччыйыы, олоххо тыын суолталаах табаардары тиэйии, Хоту сири оройуоннааһын туһунан сокуон барылларын хамсатыы, Уһук Хоту сиргэ олорор дьоҥҥо мэктиэлэр уонна толуйуулар боппуруостара таарылыннылар.

Суруналыыстар Бүлүү өрүс киртийиитэ Эдьигээнинэн Хотугу Муустаах муораҕа кытта тарҕанарынан, улахан экологическай алдьархай быһыытынан сыаналанан ыксаллаах быһыы-майгы Бүлүү зонатыгар биллэриллэрэ наадатын этиннилэр.

«Мин Бүлүү өрүс киртийии­тин туһунан парламент иһитин­нэриилэригэр сылдьыбытым. Күһүн дойдубар да бара сылдьан эмиэ барытын көрбүтүм, дьон санаатын истибитим. “АЛРОСА” хампаанньа салайааччыта Ивановка, РФ Айылҕа харыстабылын миниис­тиригэр  Дмитрий Кобылкиҥҥа сурук суруйбутум. Кинилэр тус  хонтуруолга ыллыбыт диэн эппиэттээбиттэрэ. Хоромньуну толуйуу методиката эргэрэн билигин бэйэ-бэйэҕэ соҥнооһун эмиэ баар. “АЛРОСА” хайаан да хоромньуну толуйуохтаах. Бүгүҥҥү күҥҥэ нэһилиэнньэни ыраас уунан хааччыйыы боппу­руоһа быһаарылла охсоро наада. Ыраас уулаах күөллэр бааллар.

Республика баһылыга Айсен Николаев Бүлүү сүнньүнэн олорор нэһилиэнньэни барытын хабан доруобуйаларын туругун чинчийии уонна эмтээһин үлэтэ барара наада диэн сөпкө этэр. Кини бу боппуруоһу бэйэтин хонтуруолугар тута сылдьар.  Волганы уонна Байкалы чэбдигирдии тус сыаллаах федеральнай бырагыраамалара бааллар. Онон Бүлүү өрүскэ эмиэ туспа бырагырааманы бигэргэтэри наадалааҕынан ааҕабын. Ону сэргэ экологияҕа алдьархай тахсыбыт зоналарын критерийдэрин, оҥоһуллубут хоромньуну ким төлүөхтээҕин быһаарар сокуоннар, ол иһигэр өрөспүүбүлүкэтээҕи сокуоннар булгуччу баар буолуохтаахтар. Бу түгэҥҥэ “АЛРОСА” хоромньуну толуйуох тустаах диэн ааҕабын”,— диэн хоруйдаата.

Василий КОНОНОВ хаартыскаҕа түһэриилэрэ.