Депутаттар “Оҕоҕо Интернет куттала суох буолуута” бырайыагы өйүүллэр

«Оҕолорго иһитиннэрии куттала суох буолуута анал бырагыраамаларынан бигэргэтиллэн, оскуола үөрэҕин бырагыраамаларыгар киириэҕэ итиэннэ төрөппүттэргэ анал бырагыраамалар баар буолуохтара», — диэн иһитиннэрдэ Ил Түмэн бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Антонина Григорьева.
Парламент вице-спикерэ, ону сэргэ депутаттар Алена Атласова уонна Наталья Румянцева ахсынньы 4 к. Россияҕа информатика Күнүн чэрчитинэн “Оҕолорго Интернет куттала суох буолуута” үөрэтэр вебинарга кытыннылар. Бу вебинар өрөспүүбүлүкэҕэ 6-с төгүлүн ыытыллар. Парламентарийдары сэргэ өрөспүүбүлүкэ элбэх оҕолоох ийэлэрин уопсастыбаннай тэрилтэтин актыбыыстара, “Юные якутяне” үөрэтэр ресурснай киин бэрэстэбиитэллэрэ, Саха сирин Википедиятын оҥорооччулар, учууталлар, М.К.Аммосов аатынан ХИФУ Педагогическай институтун доценнара, психологтар, аспираннар уонна Константин Игнатьев (Москва) салайааччылаах “Интернет ситимигэр оҕолорго куттал суох буолуута” бырайыагы өйөөччүлэр лекцияны иһиттилэр. Оҕолор Интернеккэ ордук ханна “күүлэйдииллэрэ” видео-селекторга көрүлүннэ.
Интернет-коммуникацияларга оҕолор 43,26 % олороро бэлиэтэннэ, 28,34 % ПО, аудио, видео контеннары көрөллөр, 15,08 % электроннай коммерцияҕа тардыллыбыттар уо.д.а. Бырайыак кыттыылаахтара оҕолор Интернеккэ тугу көрдүүллэрин, ханнык темалары уонна сайтары ордук интэриэһиргииллэрин, туох кутталлар баалларын (кибербуллинг, секстинг, фишинг, о.д.а.), олортон хайдах көмүскэнэр туһунан билбиттэр. Статистика быһыытынан, оҕолор Интернеккэ ордук «переводчик», «ютуб», «в контакте», «яндекс», «алиэкспресс», «гдз» (бэлэм дьиэтээҕи үлэлэр), «одноклассники», «гугл», «погода», «инстаграм», «калькулятор» уо.д.а. сайтарга киирэллэр.
Онлайн режиминэн кэккэ үөрэ­тэр семинардар төрөппүттэргэ уонна учууталларга анаан аан бастаан 2017 сылга Москва уобалаһыгар, Крым Өрөспүүбүлүкэтигэр уо.д.а. регионнарга ыытыллыбыттара. Бырайыак сыалынан оҕолор Интернеккэ куттала суох киириилэригэр быраабылалары төрөппүттэр уонна учууталлар билиилэрин таһымын үрдэтии буолар.
Бырайыак ааптардара экспердэри уонна психологтары кытта “Оҕоҕо Интернет куттала суох буолуута” темаҕа көрсүһүүлэри бэлэмнээһиҥҥэ уонна ыытыыга методическай гиды оҥорбуттара. Региоҥҥа үтүө уопуту учуоттаан, итини туспа федеральнай бырайыак быһыытынан таһаарарга быһаарбыттара. Бырайыак чэрчитинэн федеральнай таһымҥа 2018 сылга ыйыллар темаҕа үөрэтэр көрсүһүүлэри, семинардары уонна вебинардары, ону сэргэ үөрэх сыла саҕаланыытыгар уонна түмүк­тэниитигэр уопсай федеральнай тэрээһиннэр икки серияларын ыытыы былааннаммыта.
«Маннык бырайыактар “цифровой” гражданины иитиигэ, төрөппүттэр оҕолорун онлайн олоҕун туһунан билэллэригэр суолталаах оруоллаахтар», — диэн ааҕар өрөспүүбүлүкэ парламенын вице-спикерэ Антонина Григорьева. Кини иһитиннэрбитинэн, үөрэтэр вебинары тэрийээччилэр Саха сирин уонна Пермь кыраайын бэрэстэбиитэллэрэ көхтөөхтөрүн бэлиэтээбиттэр. Салгыы өрөспүүбүлүкэ народнай депутаттара бэйэлэрин быыбардаммыт уокуруктарыгар оҕолору, ыччаты, төрөппүттэри, педагогтары, психологтары кытта ити бырайыак үөрэтэр семинардарын темаларынан үлэни салгыахтара, диэн Ил Түмэн пресс-сулууспатыгар иһитиннэрдилэр.

СИА матырыйаалынан.