Муниципалитеттар кэккэ боломуочуйалара тохтотуллуон сөп

Кэмитиэт чилиэннэрэ бастакы боп­пуруоһунан «Саха Өрөспүүбүлүкэтин муниципальнай тэриллиилэрин олохтоох салайыныыга сорох уорганнара кинилэргэ бэриллибит гражданскай турук аакталарын судаарыстыбаннай регистрациялааһыҥҥа сорох судаарыстыбаннай боломуочуйаларын тохтотор уонна “Саха Өрөспүүбүлүкэтин куораттааҕы уокуругун, куораттааҕы уонна тыа сиринээҕи поселениеларын олохтоох салайыныыга уорганнарыгар гражданскай турук аакталарын судаарыстыбаннай регистрациялааһыҥҥа сорох судаарыстыбаннай боломуочуйалары аныыр туһунан” Саха Өрөспүүбүлүкэтин Сокуонугар уларытыылары киллэрэр туһунан” сокуон барылын көрөн дьүүллэстилэр.
СӨ Бырабыыталыстыбатын иһинэн гражданскай турук аакталарын суруйууга Управление салайааччытын солбуйааччы Татьяна Комаренко бу боппуруоска сүрүн иһитиннэриини оҥордо. Ол курдук, бүгүҥҥү күҥҥэ Саха сиригэр гражданскай турук аакталарын 5 көрүҥүн (оҕо төрөөһүнүн, кэргэннии буолууну, арахсыыны, аҕа буолууну олохтооһуну, киһи өлүүтүн) судаарыстыбаннай регистрациятын оҥорууга боломуочуйаны олохтоох салайыныы 376 уоргана толорор. Ити билиһиннэриллибит сокуон барылын 1 ыстатыйатыгар Абый улууһун “Уолбут нэһилиэгэ”, Үөһээ Дьааҥы “Эҥэ нэһилиэгэ”, “Суордаах нэһилиэгэ”, “Чөрүмчэ нэһилиэгэ”, “Барылас нэһилиэгэ” муниципальнай тэриллиилэрин олохтоох салайыныы уорганнара кинилэргэ бэриллибит сорох судаарыстыбаннай боломуочуйаларын толорууларын тохтотор туһунан этиллэр. Ону сэргэ өрөспүүбүлүкэ сокуонун барылын 2 ыстатыйатынан федеральнай сокуоннар балаһыанньаларын кытта сөп түбэһиннэриигэ туһаайыллар уларытыылары киллэрэргэ этии оҥоһуллар. Бу көҕүлээһини өрөспүүбүлүкэ бырабыыталыстыбата киллэрбитэ. Сокуон барылын бастакы ааҕыыга көрөргө бэлэмнииллэр.
Гражданскай турук аактатын 5 көрүҥүн судаарыстыбаннай регистрациялааһыҥҥа боломуочуйалары толорботох сүрүн биричиинэлэринэн нэһилиэктэргэ оҕо төрүүр дьиэлэрэ, балыыһалар, моргтар, ону сэргэ кэргэннии буолууну регистрациялыырга анал дьиэ, судаарыстыбаннай пошлинаны төлүүргэ банкоматтар суохтара, Интернет бытаана эбэтэр суоҕа ааттаннылар. Нэһилиэк олохтоохторо ыйыллыбыт түгэннэргэ оройуон киинигэр айанныыллар. Нэһилиэнньэ санаатын учуоттаан, хардарыта сөбүлэһии төрүтүгэр быһаарыы ылыллар.
Уһун дьүүллэһии кэнниттэн парламентарийдар сокуон барылын ситэрэн оҥорууга төннөрөргө быһаардылар. Кэмитиэт чилиэннэрэ Саха сирин уратыларын уонна үгүс нэһилиэктэр оройуон кииниттэн ыраахтарын бэлиэтээн, сорох боппуруостары быһаарыыга, холобур, киһи өлүүтүн эбэтэр оҕо төрөөһүнүн регистрациялааһын боппуруоһугар ордук болҕомтолоох буолары наадалааҕынан аахтылар.
Салгыы өрөспүүбүлүкэ маннык сокуоннарын барыллара көрүлүннүлэр: “СӨ-гэр муниципальнай сулууспа туһунан” СӨ сокуонун 10 уонна 11 ыстатыйаларыгар уларытыылары киллэрии туһунан” (бастакы ааҕыы), «СӨ олохтоох салайыныы талыллар уорганын депутатын, чилиэнин, олохтоох салайыныы талыллар дуоһунастаах сирэйин боломуочуйаларын толоруу мэктиэлэрин туһунан» СӨ сокуонугар уларытыылары киллэрии туһунан” (иккис ааҕыы).
Сүрүн иһитиннэриини олохтоох салайыныы боппуруостарыгар Ил Түмэн сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ, сокуоҥҥа көҕүлээһин ааптара Василий Местников билиһиннэрдэ.
Ол курдук, “СӨ-гэр муниципальнай сулууспа туһунан” СӨ сокуонун 10 уонна 11 ыстатыйаларыгар уларытыылары киллэрии туһунан” (бастакы ааҕыы) сокуон барылын быһыытынан, муниципальнай сулууспа дуоһунастарыгар сылдьар дьоҥҥо идэлээх сойууһу салайыыга босхо төрүккэ кыттар быраап бэриллэр. Ону сэргэ салайааччынан буолар муниципальнай сулууспалаах, олохтоох салайыныы уорганыгар, муниципальнай тэриллии быыбардыыр хамыыһыйатын аппараатыгар бэйэтин тус интэриэһин өрө туппатын туһугар, кини дуоһунаһыгар үлэлиир кэмигэр, талыллар профсойуус уорганыгар муниципальнай сулууспалаахтар бэрэстэбиитэллэринэн буолар кыаҕа суох.
«СӨ олохтоох салайыныы талыллар уорганын депутатын, чилиэнин, олохтоох салайыныы талыллар дуоһунастаах сирэйин боломуочуйаларын толоруу мэктиэлэрин туһунан» СӨ сокуонугар уларытыылары киллэрии туһунан” (иккис ааҕыы) сокуон барылын иккис ааҕыыга көннөрүүлэр таблицалара бэлэмнэннэ. Онно сокуон барылын 1 ыстатыйатын 2 пуунугар «предприятиелар, учреждениелар, тэрилтэлэр, түмсүүлэр” диэн тыллары “предприятиелар, тэрилтэлэр, учреждениелар” диэн тылларынан уларытарга этиллэр.
Дьүүллэһии түмүгэр бары көннө­рүүлэри, этиилэри учуоттаан, үөһэ ыйыллар сокуон барылларын Ил Түмэн көрүүтүгэр киллэрэргэ быһаарыы ылылынна.

Ил Түмэн  пресс-сулууспата.