Сайдыы саҕахтарыгар туһаайбыттара

Бу күн өрөспүүбүлүкэ Бырабыыталыстыбатын чилиэннэрэ, Ил Түмэн депутаттара, уопсастыбаннас Саха сирэ судаарыстыбаннастаах буоларын туһугар олохторун толук ууран туран турууласпыт улуу дьоммут Алексей Кулаковскай-Өксөкүлээх Өлөксөй, Василий Никифоров-Күлүмнүүр, Максим Аммосов, Платон Ойуунускай, Степан Аржаков, Исидор Барахов, Степан Васильев уонна да атыттар сырдык ааттарыгар сүгүрүйэн туруоруллубут пааматынньыктарга сибэкки дьөрбөтүн уурдулар.
Биһиги редакциябыт Платон Ойуунускай уонна Исидор Барахов пааматынньыктарыгар ыытыллыбыт өрөгөйдөөх түгэҥҥэ кытынна.
Бу күһүҥҥү күн сылаас, сиэдэрэй чаҕыл сардаҥаларынан баай буолла. Орджоникидзе болуоссатыгар Платон Ойуунускай пааматынньыгар Ил Түмэн наукаҕа, үөрэххэ, култуураҕа,сонуну тарҕатар сириэстибэлэргэ уонна общественнай тэрилтэлэргэ кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Феодосия Габышева үгэс буолбут тэрээһиҥҥэ кытынна. Кини Саха Өрөспүүбүлүкэтин парламенын аатыттан дьону-сэргэни бырааһынньыгынан эҕэрдэлээтэ. “Саха сирин историятыгар балаҕан ыйын 27 күнэ биир саамай суолталаах күн. 1990 сыллаахха биһиги өрөспүүбүлүкэбит РФ субъектарыттан бастакынан судаарыстыбаннай суверенитет туһунан декларацияны ылыммыта. Бу күн өссө биир историческай түгэнинэн бэлиэтэннэ — Саха Өрөспүүбүлүкэтин саҥа баһылыга дуоһунаһыгар киирэр”, — диэн эҕэрдэтин саҕалаата.
Феодосия Габышева улуу деятель, суруйааччы, бөлүһүөк Платон Ойуунускай аата Саха сирин историятын чаҕылхай түгэннэрин кытары сибээстээҕин ыйда. “Кини “Сүүс сыллаах улуу былаан” диэн уһулуччулаах айымньыта билиҥҥи олохпут сайдыытын түстүүр докумуону кытары майгыннаһар. Алексей Кулаковскайы-Өксөкүлээх Өлөксөйү утумнааччы Платон Ойуунускай Саха литературатыгар улахан кылааты киллэрбитэ. Кини тэрийбит Саха сирин суруйааччыларын сойууһа, саха тылын, литературатын уонна култууратын института өрөспүүбүлүкэ салгыы сайдарыгар улахан күүһүнэн буолуохтара”, — диэтэ.
Исидор Бараховка пааматынньык Киров уонна Поярков аатынан уулуссалар быһа охсуһууларыгар баар аллеяҕа турар. Бу уһулуччулаах дьонтон Исидор Барахов биир ураты оруолу ылар. Ол туһунан Ил Түмэн бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Виктор Губарев бэйэтин эҕэрдэтигэр бэлиэтээтэ.
“2022 сылга Саха сирэ автономнай өрөспүүбүлүкэ буолбутун 100 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтиэхпит. Саха сирин сайдыытыгар хайысхалаабыт улуу дьоммутун — Исидор Бараховы уонна кини соратниктарын сырдык тылынан ахтан, ытыктабылбытын мэлдьи биллэриэхпит. Биһиги бэйэбит историябытынан киэн туттабыт. Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин 100 сылын бэлиэтиирбитигэр Сэбиэскэй Саха сирэ хайдах олорон ааспытын анаарбыппыт уонна кэнэҕэски көлүөнэ көҥүл, үөрэхтээх, сайдыылаах буоларын туһугар турууласпыт улуу дьоммут кэриэстэрэ хаһан да өлбөөдүйүө суоҕа диэбиппит. Кинилэр норуоттар икки ардыларыгар доҕордоһууну кытаатыннарыҥ, федеративнай сыһыаннаһыылары кытаатыннарыҥ, улуу историяны умнумаҥ диэн ыччаттарга анаабыт этиилэрин умнубаппыт. Василий Никифоров-Күлүмнүүр, Алексей Кулаковскай, Максим Аммосов, Платон Ойуунускай, Исидор Барахов, Степан Васильев,Степан Аржаков уонна да атыттар норуоттарын кэскилин туһугар үйэлэрин анаан, улуу сыал туһугар күүстэрин харыстаабакка олорбуттара. Кинилэр сырдык кэриэстэрэ хаһан да умнуллуо суоҕа!”, — диэн Виктор Губарев тыл эттэ.
Бу күн Саха сирин чулуу уолаттарын пааматынньыктарыгар этиллибит тыллары уопсай өйдөбүл ситимнээтэ — 1922 сыл муус устар 27 күнүгэр ылыныллыбыт декрет Саха сирэ судаарыстыбаннастаах буоларын бигэргэппитэ, оттон 1990 сыл балаҕан ыйын 27 күнүгэр ылыныллыбыт судаарыстыбаннай суверенитет туһунан декларация Саха сирин саҥа таһымҥа таһаарбыта.