Дмитрий Медведев — Госдумаҕа

Экономикаҕа балаһыанньа саамай кытаанах буолбатах

Россия тастан икки сөҕүмэр дьайыыга түбэстэ – ньиэпкэ сыана тосту намтааһыныгар уонна санкция ыгыытыгар. Санкциялар Россияҕа 25 млрд евроҕа тэҥнэһэр хоромньуну оҥордулар, оттон 2015 сылга ити хас да төгүл үрдүөн сөп.

Премьер эппитинэн, ССРС саҕана да, Россияны утары да санкциялар урут бааллара – барыта итинник 10 кэми ааҕыахха сөп. Ол эрээри бүтэһик санкция долгуна саамай күүстээх буолла. 2014 сылга ВВП үүнүүтэ баара-суоҕа 0,6% тэҥнэстэ, сыл бүтүүтэ солкуобай курса эмискэ түспүтэ, инфляция 16% тиийбитэ, инвестиция киириитэ уонна ис туһаныы мөлтөөбүттэрэ. 2015 сылга ити мөлтөх көстүүлэр хааллылар – ордук инвестицияҕа биллэр таҥнары түһүү көстөр. «Ол эрээри ити барыта буолуон сөптөөх сценарийдартан саамай кытаанах буолбатах», – диэтэ Медведев. Ааспыт сылга кризиһи утары миэрэлэр олоххо киириилэрэ саҕаламмыта, олор көдьүүстэрэ биирдиилээн көстөн эрэр: валюта ырыынага уоскуйда, экономика солкуобай халбаҥныыр курсугар үөрэнэр, атын дойдуларга тэҥнээтэххэ, үлэтэ суох буолуу намыһах, инфляция тэтимэ намтаан истэҕин аайы Киин Баан тутаах ставката эмиэ намтыыр. «Балаһыанньа сүнньүнэн туруктанар, ол эрээри таһыттан ыгыы күүһүрэр, оттон ньиэп сыаната намыһах буоллахтарына, биһиги атын экономическай балаһыанньаҕа олорорго күһэллиэхпит», – диэтэ премьер.

Кини санкциялар Россияҕа Крымы холбооһуну кытта сибээстээхтэрин, ити холбооһун сөптөөх быһаарыныы буоларын бэлиэтээтэ.

Импорт солбуллуута – чопчу сыал

Импорт солбуллуута – кырасыабай лозунг буолбатах, ол оннугар чопчу сыал буолар. Премьер-министр Дмитрий Медведев депутаттарга санаппытынан, Россияҕа нуултан саҕаламмыт бэйэ атыы-эргиэн ситимнэрэ бааллар, олор туһанааччыны хааччыйар кыахтаахтар.

Бырабыыталыстыба Аҕа дойду бородууксуйатын хааччыйааччыларга күрэстэһэр усулуобуйалары тэрийиигэ болҕомтотун уурар. Промышленнай политика туһунан сокуон ылыллыбыта уонна промышленность сайдыытын Фондата тэриллибиттэрэ мээнэҕэ буолбатах. Ону таһынан билигин инвестиция кредиттэригэр ставка бюджет суотугар субсидияланар. «Экспердэр сыанабылларынан, 24 триллион солкуобай – бу судаарыстыба сакаастара. Бырыһыан ставкатын субсидиялааһын суотугар промышленнай экспоры кредитинэн уонна мэктиэлэринэн өйөөһүн программалара салҕаныахтара», – диэн эрэннэрдэ Медведев.

Премьер-министр таҥастааһыҥҥа, массыыналары оҥорууга инники диэки хамсааһын көстөрүн эттэ. Ону таһынан химическэй промышленноска балаһыанньа туруктаах, ойуур промышленноһын комплекса сайдар. Уустук балаһыанньа станогу оҥорууга баар. «Омук дойдуларын кытта кооперация баар буолуон сөп, ол эрээри оҥорон таһаарыыны бырайыактааһын дойдубутугар ыытыллыахтаах», – диэтэ Медведев.

Бэйэ аһылыгынан хааччыллар кыахтаахпыт

Ааспыт сылга хаһааҥҥытааҕар да элбэх үүнүү ылыллыбыта, онон Россия ас-үөл өттүгэр куттала суох буолуутун бэйэтэ хааччыйар кыахтааҕа көһүннэ диэн премьер-министр эрэллээх.

Кини этэринэн, тыа хаһаа­йыстыбатыгар түмүктэр куһаҕана суохтар. Ити үгүс өттүгэр судаарыстыба өйөбүлүнэн ситиһилиннэ. 2014 сылга салаа сайдыытыгар анаан 189 млрд солк. туһаайыллыбыта. Импорты солбуйууга «суол картата» бэлэмнэммитэ. Дмитрий Медведев бэлиэтээбитинэн, бөдөҥ агрохолдиннары эрэ буолбакка, аччыгый тэрилтэлэри эмиэ өйүүр наадалаах. Саҥа саҕалыыр фермердэргэ 2 млрд солк. кэриҥэ үп анаммыта. Быйыл тыа хаһаайыстыбата эбии өйөбүлү ылла. «Саамай бастыҥ уонна минньигэс бородуукталар «Россияҕа оҥоһуллубут» диэн бэлиэлээх буолалларыгар биһиги атыылаһааччыларбыт бүтэһиктээхтик үөрэниэхтэрэ диэн эрэнэбин», – диэн эбэн эттэ Медведев.