Видеоблоггер — Госдумаҕа

Дойдуга ыччат политикатын туругун туһунан дьүүллэһэр мунньахха аан бастакытын Youtube социальнай ситим видеоблоггердарын ыҥырдылар. Мунньах биир ураты түгэнинэн билиҥҥи ыччат ортотугар киэҥник биллэр 19 саастаах блоггер Александра Балковская — Саша Спилберг дойду үрдүнэн ыытыллар ыччат политикатын хайдах өйдүүрүн, аныгы олоххо социальнай ситимнэр оруолларын туһунан тыл эппитэ буолла. Саша Спилберг – 10 мөл. киһи көрөөччүлээх дойду биир саамай биллиилээх видеоблоггера. Кини Госдума дьокутааттарын иннигэр кэлэн турарын судаарыстыба ыччакка, видеоблоггинг эйгэтигэр болҕомто уурарын быһыытынан сыаналаата.
Интернет ситимин чаҕылхай бэрэстэбиитэлэ тыл этиитин: «Билиҥҥи ыччакка YouTube уонна да атын социальнай ситимнэр аҕа саастаах көлүөнэҕэ тэлэбиисэр курдуктар», — диэн тыллартан саҕалаата.

«Мин уонна мин аудиториям бүгүҥҥү күҥҥэ диэри ыччат политикатын бэйэбитинэн билэ илик этибит. Бүгүн дьэ биллим. Бэйэбин судаарыстыба уонна дойду ыччатын алтыһыыларыгар далаһанан ааҕынабын», — диэтэ блоггер.
«Өскөтүн мин былаас бэрэстэбиитэлин быһыытынан социальнай ситимнэргэ үлэлэһэрим буоллар, былаас социальнай ситимнэргэ сыһыанын тосту уларытыам этэ. “Подписчиктар” диэн эмиэ быыбардааччылар, ол эрээри түмүгэ тута көстөр. Мин хас биирдии видеом – кыра быыбар кэриэтэ. Мин 13 сааспыттан аһаҕас киһибин. Эһиги эмиэ аһаҕас буолуҥ! Видеота устан социальнай ситимнэргэ тарҕатыҥ! Бэйэҕит ис дьиҥҥитин, дьиэ кэргэҥҥитин, сөбүлүүр дьарыккытын уонна, саа­май сүрүнэ, үлэҕитин көрдөрөртөн куттанымаҥ! Оччоҕо сотору кэминэн судаарыстыба абстрактнай өйдөбүлтэн чопчу дьоҥҥо кубулуйуоҕа», — диэн дьокутааттары ыҥырда.
Саша Спилберг Госдума мунньаҕар кыттаары сылдьарын билэн баран, кинини кытта кэпсэтээччилэр дойду президенэ Путин оҕо сааһын, туох кыһалҕалары көрсүбүтүн туһунан билиэхтэрин баҕаралларын эппиттэр.

Мунньахха Госдума дьокутааттара ыччат политикатын туһунан санааларын үллэстибиттэр. Социальнай ситимнэр тустарынан «Сиэрдээх Арассыыйа» фракциятыттан Сергей Миронов тыл этиитин хайдах баарынан аҕалабын: «В соцсетях сидит искуситель, который учит: презирай свою Родину, не люби свою Родину. Там в сетях они все это находят. Молодежи свойственно рисковать, и через соцсети сегодня очень успешно зарубежные фабрики мысли навязали самые разные модели поиска реальных острых ощущений: зацеперы, паркурщики, диггеры, сталкеры, руферы…».
Ыччат бэрэстэбиитэлэ, блоггер Саша Спилберг этиитигэр икки санаа хайдыһыыта үөскээбитэ өйдөнөр.
Интернет билигин хас биирдии дьиэҕэ баар. Күннэтэ мөлүйүөнүнэн киһи социальнай ситимнэр өҥөлөрүнэн туһанар: ким эрэ аан дойду сонунун ааҕар, ким эрэ саҥа доҕоттору булар, ким эрэ үлэ миэстэтин көрдүүр, о.д.а. Биллэн турар, Интернети саамай актыыбынай туһанааччы — ыччат.
Саха сирин ылан көрдөххө, кэнники сылларга ыччат эрэ буолбатах, аҕа саастаах көлүөнэ эмиэ күннээҕи олоххо социальнай ситимнэри актыыбынайдык туһанар буолбута мэлдьэһиллибэт. Тыа сиригэр эмиэ Интернет хабар эйгэтэ биллэ кэҥээтэ. Холобур, WhatsApp нөҥүө үгүс боппуруос дөбөҥнүк быһаарылларын, табыгастааҕын иһин хас биирдии киһи туһанар буолла. Үгүс тэрилтэлэр Instagram, Вконтакте курдук ситимнэр нөҥүө бэйэлэрин өҥөлөрүн сыҥалыыллар, килийиэннэри булаллар. 2010 сылтан үлэлиир Instagram социальнай ситими, 2016 сыл бүтүүтүнээҕи дааннайдарынан, ыйга 600 мөл. киһи туһанара биллибитэ. Россияҕа аҥардас бу сыл кулун тутар ыйыгар 22 мөл. киһи Инстаграмы туһаммыт.
Социальнай ситимнэр уонна интернет-ресурсалар кэнники кэмҥэ аан дойду хас биирдии киһитин күннээҕи олоҕор бигэтик олохсуйдулар. Аан дойду нэһилиэнньэтин үгүс өттө ханнык эмэ социальнай ситимҥэ баар. Юридическай уонна физическай сирэйдэр бэйэлэрин икки ардыларыгар эмиэ интернет-ресурсалар көмөлөрүнэн ситимнээхтэр. Ити барыта аныгы дьон социальнай ситимэ суох олохторун сатаан санаабаттарын этэр. Ол иһин даҕаны учуонайдар социальнай ситимнэри туспа институт быһыытынан ааҕаллар.
Ол эрээри ити санааны утарааччылар эмиэ бааллар. Научнай үлэһиттэр, ол иһигэр психологтар, педагогтар социальнай ситимнэр киһи, ордук улаатан эрэр оҕо сайдыытыгар, уйулҕатыгар алдьатыылаахтык дьайалларын бигэргэтэллэр. Итиэннэ социальнай ситимнэр нөҥүө элбэх буруйу кэһии (харчыны уоруу, дьону албыннааһын, наркотигы тарҕатыы уо.д.а.) тахсарын эмиэ бэлиэтииллэр. Кырдьык, ити былаас өттүттэн улахан болҕомтону эрэйэр проблема буолла.
Аҕыйах сыллаахха диэри биһиги WhatsApp, Instagram, YouTube диэни билбэт этибит, оҕолор тэлэбиисэринэн сэбиэскэй мультиктары көрөллөрө, библиотекаттан уларсан кинигэ ааҕаллара. Билигин, бэл, киэһээҥҥи аһылыгы Интернет нөҥүө сакаастаан ылабыт. Бу кэхтии дуу, сайдыы дуу? Мин саныырбынан, информационнай технология үйэтигэр олорор дьон сиэри таһынан элбэх, наадата суох информацияны иҥэринэ сылдьабыт.