Дьиэ кэргэни өйөөһүн — сүрүн хайысха

РФ Президенэ Федеральнай Мунньахха анал этиитэ

Судаарыстыба баһылыгын быйылгы анал этиитэ Гостинай олбуорга буолла. Бу тэрээһиҥҥэ Саха сириттэн Ил Дархан Айсен Николаев, Ил Түмэн спикерэ Петр Гоголев, өрөспүүбүлүкэттэн Госдума депутаттара Галина Данчикова, Федот Тумусов, Федерация Сэбиэтиттэн сенатордар Егор Борисов уонна Александр Акимов кытыннылар.

Президент уон бэһис анал этиитигэр сүнньүнэн социальнай политикаҕа туһуланар хайысхалар бэлиэтэннилэр: дьадайыыны суох оҥоруу, киһи үйэтин уһатыы, дьон олоҕун уйгутун үрдэтии, ону сэргэ экономика сайдыытыгар усулуобуйалары үөскэтии, дойду тас политиката уо.д.а.

Дьиэ кэргэни өйөөһүн

1. Оҕо төрөөтөҕүнэ төлөбүрдэр. 2020 с. тохсунньу 1 күнүттэн бастакы уонна иккис оҕоҕо төлөнөр харчы кээмэйин тииһинэн олоруу алын кээмэйин 2 төгүлүгэр диэри үрдэтии.
2. Бэс ыйын 1 к. инбэлиит оҕолору көрүүгэ-истиигэ босуобуйаны 10000 солк. диэри үрдэтии (2 төгүл кэриҥэ).
3. Россия дьиэ кэргэттэрин дохуота. Нолуок ноҕуруускатын намтатыы. Төһөнөн элбэх оҕолоноҕун да – оччонон нолуок кыччыыр. Хас биирдии оҕоҕо нолуога суох олорор дьиэ иэнэ — квартираҕа 5 кв. м, чааһынай дьиэҕэ – 7 кв. м, элбэх оҕолоохторго 6 суотай сир иэнигэр – хамсаабат баайга-дуолга нолуок төлөммөт.
4. Ипотека. Элбэх оҕолоох дьиэ кэргэттэргэ — ипотека үлэлиир болдьоҕун устатыгар 9%. Үс оҕоттон саҕалаан — хас биирдии оҕоҕо федеральнай бюджеттан 450 000 солк.
5. Оҕо аймах. 2021 сыл түмүктэниэр диэри дьааһыланан хааччыйыы кыһалҕата суох буолуохтаах. Оҕо аймахха чэпчэтиилэргэ уонна өйөбүлгэ 147 миллиард солк. ананыаҕа.

Регионнарга көмө

Регионнарга киинтэн көмө. Дойду үрдүнэн социальнай контракт олоххо киириитигэр өйөбүл. Судаарыстыба үлэ булууга көмөлөһүөҕэ, кэтэх хаһаайыстыбаларга харчы ананыаҕа.

Иэс ылааччыларга

1. Ипотеканы ылааччылары көмүскээһин. Дохуота суох хаалбыт гражданнарга ипотека каникула көрүллэр. Иэстэрин кэлин төлүүр кыахтаныахтара.
2. Кыра сойуомнар эйгэлэрин бэрээ­дэктээһин. Суобаһа суох кредит биэрээччилэр өттүлэриттэн дьону ыгыыттан көмүскээһин.

Пенсиялаах дьону өйөөһүн

Быйылгыттан саҕалаан пенсияны тии­һинэн олоруу алын кээмэйиттэн үрдэтэн индексациялааһын. Судаарыстыба бастаан пенсияны алын кээмэйгэ диэри тиэрдэр, ол кэннэ индексациялыыр. Быйылгы сыл бастакы ыйдарыгар төлөбүрдэр хос ааҕыллыахтара.

Үөрэх уонна медицина эйгэлэригэр

1. 150 саҥа оскуола тутуллуоҕа.
2. Оскуолаларга түргэн Интернети хааччыйыы.
3. 2020 сылтан “Тыа сирин учуутала” бырагыраама киллэриллэр. Кыра куораттарга, тыа сиригэр үлэлии барар учууталларга 1 мөл. солк. төлөнүөҕэ.
4. Генетическэй чинчийиилэри уонна искусственнай интеллеги сайыннарыы. 10 сыл устатыгар бу эйгэҕэ бастыҥнар кэккэлэригэр тахсыы.
5. Балыыһаларга уочараты күүтүү бириэмэтин аччатыы.
6. “Тыа сирин луохтуура” бырагыраамаҕа сааһынан хааччахтааһыннары уһулуу.

50 саастарын туолбут исписэлиистэр тыа сиригэр эбэтэр кыра куораттарга үлэлии көһөллөрүгэр биир кэмнээх харчыны ылыахтарын сөп: быраастар – 1 мөл. солк., фельдшердэр – 500 тыһ. солк.

Култуура эйгэтигэр

Регионнар театрдарыгар уонна библиотекаларга өйөбүлү оҥоруу уонна кыраайы үөрэтиини кытта сибээстээх көҕүлээһиннэри өйөөһүнү кэҥэтии. Тыа сирин кулууптарын саҥардан оҥорууга 17 млрд солк. ананыаҕа.