Алтынньыга киирбит сокуоннар

“Иэстээхтэр” кыраныысса таһыгар тахсаллара чэпчэтилиннэ

Урукку сокуонунан суут быһаарыытынан 10 тыһ. солк. иэстээх киһи атын дойдуга тахсара бобуллара. Алтынньы 1 күнүгэр киирбит уларыйыынан, бу кээмэйи 30 тыһ. солк. диэри улаатыннаран биэрдилэр.
Бу уларыйыылар алименынан, доруобуйаҕа хорумньуну толуйуу уонна баай-дуол ночоотун уонна сиэр-майгы охсуутун толуйуу төлөбүрүгэр тарҕаммат. Сокуону оҥорууга уонна судаарыстыбаннай тутууга Госдума кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Павел Крашенников этэринэн, бу сокуон иһигэр иэстэрин төлөөбүт дьон кыраныысса таһыгар тахсалларын бобор быһаарыыны түргэнник көтүрэргэ туһуламмыт. Урут бобууну көтүрүү олус уһун кэми ылара. Иэһэ суоҕун туһунан быһаарыыны хааччах туһунан быһаарыы таһаарбыт суут пристаба эрэ таһаарар кыахтааҕа. “Ол иһин үгүс дьон иэстэрин төлөөн баран өр кэм устата кыраныысса таһыгар тахсар кыахтара суоҕа. Сынньанар, эмтэнэр, үлэлэринэн тахсар былааннара кэһиллэрэ”, ­— диэн этэр Павел Крашенников.
Санатар буоллахха, Суут приставтарын федеральнай сулууспатын чахчыларынан 1,6 мөл. Арассыыйа олохтооҕо тас дойдуга тахсара бобуллубут.

“Пиратскай” саайтар тохтотуллуохтара

Мосгорсуутунан сабыллыбыт “пиратскай” саайтары хатылыыр саайтар баар буоллахтарына, кинилэр туһунан информация РФ маассамай коммуникация уонна сибээс министиэристибэтигэр ыытыллыахтара. Министиэристибэ биир күн устата бу саайт кырдьык сабыллыбыт пиратскай саайты хатылыыр саайт буоларын быһаарыахтаах. Өскөтүн кырдьык оннук буоллаҕына, оператордар бу саайтка киириини хааччахтыыллар.

“Сабыллыбыт саайтар оннугар түргэн аҕайдык хатылыыр саайт арыйа охсон, онно уларытан аадырыстыыллара. Ол түмүгэр “пиратскай” информацияны хачайдаан ылар кыах оннунан хаалбыта”, — диэн Информация политикатыгар, технологиятыгар, сибээскэ Госдума кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Леонид Левин быһаарар.
Маны таһынан алтынньыттан Интернеккэ информацияны көрдүүр систиэмэ пиратскай саайтар ссылкаларын биэрэрин тохтоторугар эбээһинэстэннэ. РФ сибээскэ министиэристибэ чахчыларынан “пиратскай” киинэ саайтар дохуоттара сылга 5 млрд. солк. тиийэр эбит. Бу суума Арассыыйаҕа киинэ индустриятын өйөбүлүгэр көрүллэр үптэн элбэх эбит.

Сааҕа лицензия ылыы

Алтынньы 1 күнүттэн сааҕа лицензия ыларга ирдэниллэр биир кэмнээх төлөбүрү госпошлина солбуйуоҕа. РФ бырабыытылыстыбатын дааннайынан биир кэмнээх төлөбүр кээмэйэ саанан туһаныыны хааччыйар судаарыстыбаннай өҥөҕө ыытыллар ороскуоту саппат эбит.

Сааны уонна киниэхэ ботуруону атыылаһары көҥүллүүр лицензия госпошлината 2 тыһ. солк. буолбут. Гаас бэстилиэт, револьвер, сигналлыыр сэп уонна биилээх сэбиргэл ылары көҥүллүүр лицензия уонна уһатыы 500 солк. буолбут. Өҥөлөрү оҥорор биир кэлим портал нөҥүө госпошлина төлүүр туһунан сайаапка биэрбит дьоҥҥо 30% чэпчэтии оҥоһуллар.

“Мир” карта

Алтынньыттан “Мир” картанан туһаныы тупсаҕай буолуоҕа. Сылга 40 мөл. солк. тахса харчыны киллэрбит атыыһыттар, өҥөнү оҥорооччулар “Мир” картанан төлөһөр усулуобуйаны тэрийиэхтээхтэр диэн ирдэбил киирдэ. Интернета, телефона суох ыраах сытар эрэ нэһилиэнньэлээх пуннарга бу ирдэбил үлэлиэ суоҕа.

Урукку быраабыланан 120 мөл. солк. үөһээ дохуот­таах атыыһыттар, өҥөнү оҥорооч­чулар “Мир” национальнай карта терминалын туруорар эбээһинэстээхтэрэ.
Санатар буоллахха, “Мир” систиэмэ операторынан буолбут төлөбүр карта национальнай тиһигэ 2014 сыллаахха тэриллибитэ. Былаан быһыытынан быйыл 20 мөл. карта тахсыахтаах эбит.

“Уһук Илин гектарын туһунан” сокуон

“Уһук Илин гектар тунунан” сокуонунан сир биэрэри акаастыыр төрүөттэр испииһэктэрэ чопчуламмыт. Гражданин ылыахтаах сирэ атын учаастак, муниципальнай тэриллии, нэһилиэнньэлээх пуун территориятын кыраныыссатын быһа охсор буоллаҕына, сири биэрбэттэр. Бу түгэҥҥэ ыла сатыыр сирин кыраныыссата уларытыллар эбэтэр атын сир бэриллэр.
Маны таһынан сир бэриллибэт территорияларын туһунан сибидиэнньэ киэбэ уонна быраабылата чопчуламмыт. “Сокуонунан киирбит уларытыылар сокуон олоххо көдьүүстээхтик киирэригэр уонна сир биэриигэ аккаас аҕыйыырыгар туһаайыллыбыт“, — диэн Айылҕа ресурсаларыгар Госдума кэмитиэтин чилиэнэ Константин Слыщенко этэр.

Табах сыаната 15 бырыһыан үрдүөҕэ

Олохтоох ырыынакка киириэхтээх табах эргиирин хонтуруоллуур саҥа систиэмэ табах бородууксуйатын сыанатыгар дьайыаҕа. Сэбиэт Федерациятын бүддьүөккэ уонна үп ырыынагар кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Сергей Рябухин “Парламентскай хаһыакка” иһитиннэрбитинэн, Үп министиэристибэтигэр бу боппуруоһу быһаара сылдьаллар.
Сенатор этэринэн, олохтоох ырыынакка контрафактнай табах бородууксуйалара элбэхтэр. Бу маны регионнар бэрээдэктии сатаабаттар.
“Бу ырыынагы бэрээдэктии сатаабаттар, тоҕо диэтэххэ, табаах нолуогуттан тугу да ылбаттар. Ол иһин табах нолуогуттан киирбит үп 15 % регионнар бүддьүөттэригэр ыытар туһунан этии киллэрбиппит. Оччоҕо регионнар былаастара бу ырыынак күлүк өттүн кытары көхтөөхтүк охсуһуохтара. Холобур, тэҥнээҥ көрүҥ: 2017 сылга табахтан киирбит нолуок 510 млрд. солк. тэҥнэспит”, — диэн сенатор чопчулаата.

Кини этэринэн, табах ырыынагын дьиҥнээх кээмэйин билэр туһуттан табах атыытын хотуруоллуур биир систиэмэ киллэриэххэ наада. Билигин ханнык хонтуруоллуур уонна учуоттуур систиэмэни киллэрэр туһунан ырытыһаллар.
Ордук көдьүүстээҕинэн Биир судаарыстыбаннай автоматизированнай систиэмэ буолар. Бу систиэмэ арыгы атыытын ырыынагар туһаныллар.
Сергей Рябухин этэринэн, бу систиэмэ табаах хампаанньаларын оҥорон таһаарыыларын намтатыан сөп. Кинилэр ороскуотуруохтарын сөп. Ол иһин табах сыаната ортотунан 15% үрдүөн сөп.
Ол курдук, билигин табах блогар баар бастакы биэс пачка эрэ штрих-кода ааҕыллар. “Бу боппуруоһу быһаарар туһуттан Арассыыйаҕа баар 60 табаҕы оҥорор хампаанньалар оборудованиелара уларыйыан наада. Хампаанньалар ороскуота суох ньыма буларбытыгар этиилээхтэр даҕаны, син биир ороскуоттар буолуохтара”, — диэн бэлиэтээтэ сенатор.

Арыгыны атыылыр саайтар бобуллаллар

Алтынньы 1 күнүттэн Интернет нөҥүө арыгыны атыылыыр саайтары буруйга тардыы быраабылата киирдэ.

65 саастарыттан­ — сынньалаҥҥа

Кылаабынай быраастар тоҥхойо кырдьыахтарыгар диэри үлэлиэ суохтара. Алтынньы 1 күнүттнэн кылаабынай быраас уонна кинини солбуйааччы муҥутуур үлэлиир сааһа 65 сааһынан быһылларын туһунан сокуон киирдэ. Ол курдук эмп-томп тэрилтэтин салайааччылара 65 саастарын туоллулар да, квалификацияларынан атын дуоһунаска көһөрөллөр. Кылаабынай быраас дуоһунаһыгар 70 сааһыгар диэри үлэлиэн сөп, өскөтүн тэрилтэ тэрийээччитэ үлэһиттэри кытары мунньахтаан баран сөптөөҕүнэн аахтаҕына.

Гаас тиһигэр холбонуу түргэтиэ

Алтынньы 7 күнүттэн капитальнай тутуу гаас ситимигэр холбонорун быраабылата көннөрүллүөҕэ. Сүрүннээн холбонуу муҥутуур болдьоҕо уонна төлөбүрү оҥоруу бэрээдэгэ ­ирдэнэр докумуоннары киллэрдэҕинэ, оҥонү оҥорооччу илии баттааһыннаах 20 үлэ күнүн иһигэр холбуур туһунан дуогабар бырайыагын ыытар. Урут бу болдьох 30 күн этэ.