Суруналыыстары чиэстээһин

Суруналыыстары чиэстээ­һиҥҥэ Ил Түмэн бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Виктор Губарев уонна сис кэмитиэттэр бэрэссэдээтэллэрэ кыттыыны ыллылар.
Депутаттар куорпустарын салайааччытын солбуйааччы Ольга Балабкина эҕэрдэ тылыгар бу бырааһынньыктааҕы тэрээһиҥҥэ, норуот депутаттарын санаатынан, өрөспүүбүлүкэ бэчээтин профессионаллара ыҥырылыннылар. «Суруналыыстар, бастатан туран, бастыҥ сиэрдээх-майгылаах дьон. Онон бэйэлэрин хаһан хааччахтыыр кыахтаахтарын өйдүүллэр. Кинилэр цензуралара дууһаларыгар баар. Суруналыыстар уопсастыбаларын үлэтигэр улахан суолта бэриллиэхтээх». – диэн бэлиэтээтэ Ольга Валерьевна. Кини Ил Түмэн Бэрэссэдээтэлин махтал суруктарын кэккэ бэчээт үлэһиттэригэр туттарда.
Салгыы Ил Түмэн бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Виктор Губарев суруналыыстары эҕэрдэлээтэ, махтал тылларын эттэ, бэйэтин аатыттан кэккэ суруналыыстарга Махтал суругу туттарда.
Хонтуруоллуур кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Александр Уаров: «Ытыктабыллаах коллегалар, эһиги кырдьыгы суруйуоххутун баҕарыам этэ. Аан дойдуга биир эрэ кырдьык баар, хас да кырдьык суох», -диэтэ.
Ил Түмэн наукаҕа, үөрэххэ, культураҕа, сонуну тарҕатар ситимнэргэ, уонна общественнай тэрилтэлэр дьыалаларыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Антонина Григорьева суруналыыстарга туһаайан кылгастык отчуоттаата: «Туһааннаах хос программа туһунан эттэххэ, биһиги сонуну тарҕатар ситимнэр уонна полиграфия сайдыыларын үбүлээһини урукку таһымынан туруулаһарбыт табылынна. 2016 сылга ол 426, 708 мөл. солк. тэҥ. Урукку сыллартан уратыта диэн, быйыл судаарыстыбаннайа суох маассабай иһитиннэрэр ситимнэри үбүлээһин көрүллэр. Оройуон хаһыаттарын сайыннарыыга үбүлээһин 7% улаатара былааннаммыта. Ону таһынан, 35,0 мөл. солк. электроннай средстволар сайдыыларыгар, 502 мөл. солк. кэриҥэ – өрөспүүбүлүкэҕэ теле- уонна радиоханааллар сайдыыларыгар».
Кини «үчүгэй тираһы уонна үрдүк рейтиннэри» баҕаран туран, туһааннаах кэмитиэт Бочуотунай грамоталарын 20-тэн тахса үлэһиккэ туттарда.
Ити курдук, хас биирдии кэмитиэттэр ааттарыттан 2016 сыл түмүгүнэн ситиһиилээх барыта 48 суруналыыска, бэчээт үлэһитигэр бочуотунай грамоталар, бэлэхтэр туттарылыннылар.

[b]Улуус хаһыаттарын салайааччылары кытта дьыалабыай кэпсэтии

Тохсунньу 13 күнүгэр Саха сирин парламена улуустааҕы (оройуоннааҕы) сонуну тарҕатар ситимнэр сүрүн редактордарын-директордарын үгэс буолбут «дьыалабыай сарсыардааҥҥы аһылыкка» муста. Тэрээһини Ил Түмэн спикерин солбуйааччы Ольга Балабкина салайан ыытта.
Бу кэпсэтии сүрүн тематынан экономика кризиһэ, кини бюджекка уонна өрөспүүбүлүкэ олохтоохторугар содула буолла. Бюджет кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Юрий Николаев 2016 сылга судаарыстыбаннай бюджеты ылыныыга үлэ түмүгүн билиһиннэрдэ. Кини номнуо бастакы кыбартаалга өрөспүүбүлүкэ бюджета сарбыллыан сөбүн бэлиэтээтэ. Төрүөтэ – «АЛРОСА» АК-тан бюджет дохуотун чааһыгар нолуок киириитэ аччааһына. Юрий Николаев иһитиннэрбитинэн, онтон 15 млрд солкуобайга диэри сүтүк тахсыан сөп. Ол эрээри Саха сирин судаарыстыбаннай бюджета социальнай хайысхалаа­ҕынан хаалар.
Оройуон хаһыаттарын үлэһиттэригэр бэриллэр хамнас боппуруоһун «Үлэ күүһэ» хаһыат редактора Василий Алексеев көтөхтө. Эбээн-Бытантай улууһун «Бытантай уоттара» хаһыатын редактор-директора Наталья Попова табаһыттары, сылгыһыттары, сүөһү көрөөч­чүлэри өйүүр туһунан этии киллэрдэ.
Ил Түмэни кытта бииргэ үлээбит холобурдарын туһунан «Сунтаар сонуннара» хаһыат кылаабынай редактора Борис Николаев, Бүлүү улууһун «Олох суола» хаһыатын редактор-директора Василий Мандаров, «Амма олоҕо» хаһыат редактор-директора Наталья Бубякина, о.д.а. кэпсээтилэр.
Нам улууһун «Эҥсиэли» хаһыатын редактора Владислав Касьянов иһитиннэрбитинэн, «уһук илиннээҕи гектар» туһунан сокуон Саха сиригэр бастакынан Нам улууһугар олоххо киирэрэ күүтүллэр. Бу сокуон түһүмэхтэринэн киирэрин Госдумаҕа Ил Түмэн туруорсубута.
«Өрөспүүбүлүкэҕэ оройуон хаһыаттарын таһынан, Хоту сир аҕыйах ахсааннаах норуоттарын тылларынан хаһыаттар хааллылар. Саха сиригэр литературнай-уус-уран сурунааллар бэчээттэнэн тахсаллар», — диэтэ Ольга Балабкина.
Ил Түмэн иһитиннэрэр политикаҕа управлениетын начальнига Саргылана Данилова бэйэтин салаатын үлэтин сырдатта. Быйыл Ил Түмэн пресс-сулууспатын телестудията 10 сылын бэлиэтиэҕэ. Управление начальнига салгыы үлэлэрин былаанын туһунан кэпсээтэ. Ол курдук, сахалыы матырыйаал ахсаана элбиэхтээх, оччоҕуна сахалыы тылларынан тахсар улуус хаһыаттарын кытта бииргэ үлэлиир кыах кэҥиэҕэ.
Бэчээт дьыалатыгар уонна телевидениенэн, араадьыйан биэриигэ департамент салайааччытын бастакы солбуйааччы Николай Молчанов парламент оройуон хаһыаттарын кытта ыкса үлэлиирин иһин махтанна.
Ольга Балабкина парламены кытта ордук ситиһиилээхтик үлэлээбит оройуон хаһыаттарын редактордарын бэлиэтээтэ, махтал суруктары туттарда.