Улахан кыһалҕалаахтарга көмө оҥоһуллуоҕа

Кимнээх ылыахтарай?

Бэрт дьадаҥы олохтоох, оҕолоох ыалларга үп бэриллэр. Ол эбэтэр ыал ыйдааҕы дохуота тиийинэн олоруу кээмэйин 30%-тан кыра буоллаҕына. Сыыппараҕа таһаарар буоллахха, 2016 сыл иккис кыбаарталыгар тиийинэн олоруу кээмэйин 16095 солкуобайынан быһыллыбыта. Хотугу улуустарга – 18720 солк., киин улуустарга –15777 солк. Ол курдук, хотугу улууска олорор оҕолоох ыал дохуота 5616 солкуобайтан, оттон киин улууска олорор ыал дохуота 4733 солкуобайтан үрдүгэ суох буоллаҕына, бу көмөнү ылар. 
Инбэлиит оҕолорун, оҕолорун үһүгэр диэри көрөн олорор төрөппүттэр уонна I группалаах инбэлиити, 80 саастарыттан тахсыбыт кырдьаҕастары көрөн олорооччулар бу уураахха хапсаллар.

Көмө бэриллибэт, өскөтүн:

— Ыал бииртэн ордук олорор дьиэлээх, гараастаах уонна транспортаах, чааһынай предприниматель эбэтэр бааһынай хаһаайыстыба (фермер) быһыытынан тустаах уорганнарга учуокка турар буоллаҕына;
— үлэлиир саастаах уонна үлэлиир кыахтаах эрээри, үлэлээбэт уонна дьарыктаах буолуу су­лууспатыгар учуокка турбат буоллаҕына;
— бэйэтэ сөбүлэһэн алимент ылбат төрөппүт.

Социальнай көмө кээмэйэ

Көмө оҕо ахсаанынан бэриллэр. Кээмэйэ 2015 сыл 4-с кыбаарталыгар олохтоммут тиийинэн олоруу кээмэйигэр тэӨнэһэр. Ол эбэтэр хотугу улууска олорор ыал хас биирдии оҕотугар 18 181 солк., киин улууска олорор ыал 15 812 солк. ылар.
Холобур, үс оҕолоох ыал 47 тыһыынчаттан 54 тыһыынча солкуобайга диэри биир кэмнээх көмөнү ылыан сөп. 

Туох докумуон ирдэ­нэрий?

Кыһалҕалаах бала­һыанньалаах ыал катего­риятыгар киирсээччилэр сайабылыанньаларын бу сыл ахсынньы 1 күнүгэр диэри олохтоох социальнай көмүскэл управлениетыгар биэриэхтээхтэр. Сайа­бы­лыан­ньаны кытары маннык докумуоннар куопуйалара ирдэнэллэр:
— Дьиэ кэргэн хас биирдии чилиэнин пааспара уонна төрөөбүтүн туһунан сибидиэтэлистибэтэ. Ыал буолуу туһунан сибидиэтэлистибэ (баар буоллаҕына), арахсыы туһунан сибидиэтэлистибэ (баар буоллаҕына), дьиэ кэргэн састаабын туһунан ыспараапка, элбэх оҕолоох ыал дастабырыанньата (баар буоллаҕына), дьиэ кэргэн кэлиҥҥи үс ыйдааҕы дохуота.
— Алимент төлүүрүн туһунан тэрилтэттэн ыспараапка, алимент төлүүр туһунан төрөппүттэр сөбүлэҥнэрэ, суут приставтартан алимент кээмэйин туһунан ыспараапка, алимент ылбытын туһунан кибитээнсийэ.
— Тустаах тэрилтэттэн чааһынай предприниматель уонна фермер буолбатаҕын туһунан ыспараапка. Дьарыктаах буолуу сулууспатыгар учуокка турарын туһунан ыспараапка, эрэгистирээссийэлэммит баай-дуол туһунан сибиэдэнньэ.
СӨ үлэҕэ уонна социальнай сайдыыга министиэристибэтэ иһитиннэрбитинэн, үөһээ суруллубут сорох докумуоннары сайабылыанньаны тутар хамыыһыйа үлэһиттэрэ тустаах уорганнартан ыйытыы ыытан бэйэлэрэ ылаллар. Холобур, предприниматель эбэтэр фермер буолбатаҕын туһунан, дьарыктаах буолуу сулууспатыттан ыспараап­калары уонна да атыттары.