Роман Герасимов: “Биһиги сорукпут — дьоҥҥо минньигэс, сибиэһэй үүт аһы тарҕатыы”

— Роман Романович, тыа хаһаайыстыбатын салаатыгар хас сыллаахтан үлэлиигиний?

— Мин 2009 сыллаахха ДьТХА бүтэрбитим. “Манчаары” ТХПК Майаҕа баар үүт сыаҕар идэбинэн технологтаабытым. Онно бу үлэ ымпыгын-чымпыгын кытары билсибитим. Онтон Хара нэһилиэгэр дьаһалтаҕа үлэлээбитим. Онно дьон үүттэрин туттарар кыахтара баһаамын көрөммүн, туспа үүт сыаҕын арынар санаа киирбитэ. Санаабыппын олоххо киллэрэн, 2014 сыллаахха бааһынай хаһаайыстыба буолбутум, онтон Мэҥэ Хаҥалас Табаҕатыгар эргэ собуоту өрөмүөннээн, үүт тутар собуоту үлэлэппитим. Былырыын үлэлээбэккэ турар таас дьиэни оҥостон, саҥардан үүт сыаҕын үлэҕэ киллэрбитим.  Ол курдук үүтү оҥорон таһаарар сибидиэтэлистибэ ылан, иккис сылын “Манчаары” ТХПК-тан арахсан, туспа үүт сыаҕын үлэлэттим. Быйыл 1750 тонна үүтү тутарга дуогабардаахпын. Табаҕаттан, Бүтэйдээхтэн, Суолаттан уонна “Чүүйэ” муниципальнай унитарнай тэрилтэттэн үүт тутабыт. Сибиэһэй сүөгэйи, суораты, арыыны, иэдьэгэйи Дьокуускайга, Майаҕа, Аллараа Бэстээххэ, Табаҕаҕа атыыга таһаарабыт.

— Киһи үчүгэйгэ түргэнник үөрэнэр. Билигин атыылаһааччы бүгүн эрэ сэппэрээтэртэн түспүт сүөгэйи көрдүүр буолла…

— Оннук. Биһиги атыыла­һааччыларбыт баҕа санааларын убаастыыбыт даҕаны, толоро сатыыбыт даҕаны. Хата, сайыҥҥы кэмҥэ дьон үүтү хото туттарар. Ыһыллыы-тоҕуллуу кэмэ кэннибитигэр хаалан, тыа хаһаайыстыбатын салаата атаҕар туран эрэр. Ынах сүөһүнү иитии тэнийэн эрэрэ үөрдэр. Ол курдук күн көтө-көтө сибиэһэй бородууксуйабытын атыылыыр туочукаларбытынан ыыта турабыт.

— Билигин ырыынак үйэтигэр чааһынай тэрилтэлэргэ конкуренция баара сокуон. Ол иһин бэйэлэрин оҥоһуктарыгар туох эрэ уратыны киллэрэ сатыыллар. Эһиги бородууксуйаҕытыгар оннук уратыны киллэрии баар дуо?

— Билигин собуоппут кэҥии турар, онон эбии оборудование сакаастаабыппыт, онтубут кэллэҕинэ ассортимеммыт элбиэҕэ, арааһынай фрукта эбиилээх йогуртары, төһө сыалааҕынан арааран оҥоруохпут. Кылаабынай сорукпутунан дьоҥҥо сибиэһэй, туһалаах үүт бородууксуйатын атыылааһын буолар.  Биһиги ТХПК тэрилтэлэригэр сүктэриллэр уопсай ирдэбилгэ эппиэттэһэн үлэлии олоробут. Ол инниттэн санитарнай нуормалары барытын тутуһуу – тулхадыйбат быраабылабыт. Киһи доруобуйатыгар охсуута суох ПЭТ бытыылкаларыгар кутаталыыбыт. Ол гынан баран, туппуппут торуоска буолбатах. Сыахпытын сайыннарарга, ассортимеммытын элбэтэргэ дьулуһабыт.

— Дьэ эрэ?

— Биһиги сыыры оҥорор салааны арыйаары сылдьабыт. Сыыр оҥорор оборудование сакаастаан, ханнык көрүҥнэри оҥорон атыыга таһаарыахпытын сөбүн үөрэтэ сылдьабыт. Бу сотору үлэһиттэрбитин сыыры оҥоруу технологиятыгар үөрэтэ ыытыахтаахпыт. Тоҕо чуолаан сыыры оҥорууга ылыстыгыт диир буоллаххына, үөһэ эппитим курдук, үүтү хото тута олоробут. Ордук сайыҥҥы кэмҥэ. Оттон бородууксуйабыт натуральнай буолан, аһылыкка туттуллар болдьоҕо кыра, онон сороҕор ол болдьоҕуттан тахсан хаалар. Ол иһин үүттэн өр харайыллар, ону таһынан олус туһалаах сыыр оҥорорго сананныбыт. Мин санаабар, бэйэбит үүппүтүттэн оҥоһуллар сыырдар кэлии сыырдардааҕар быдан ордук буолуохтара. Мин баҕам – сыыр оҥоһуутун мындыр үлэтин баһылаан, дьиҥнээх, минньигэс сыыры тарҕатыы.

— Роман Романович, түмүкпэр ыйытыахпын баҕарабын. Бу эйгэҕэ күүскэ ылсан үлэлээн эрэр киһи быһыытынан, эн санааҕар, ТХПК салаата биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр төһө кэскиллээҕий?

— Кэскиллээх бөҕө буоллаҕа! Бастатан туран, өрөспүүбүлүкэ өйүүр. Лиитэрэ үүтү 45 солк. тутар эбит буоллахпытына, 35 солк. өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн субсидия быһыытынан кэлэр. Иккиһинэн, тыа дьоно ынах сүөһүнү иитиинэн дохуот оҥостуохха сөбүн өйдүүллэр. Ол иһин харыларын ньыппарынан үлэлииргэ соруктаахтар. Ортотунан 2 тыһ. тонна үүтү туттараллар. Үсүһүнэн, сибиэһэй үүт ас ханнык да сомуорускай аска тэҥнэммэт. Минньигэс, доруобуйаҕа туһалаах. Дьон ону өйдүүр. Уонна ТХПК тыа сиригэр үлэ миэстэтин таһаарар. Онон бары өттүнэн кэскиллээх салаа диэн этиэм этэ.

Кэпсэттэ Сардаана КУЗЬМИНА.